Matura Czerwiec 2024, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2023 - Zadanie 17. (4 pkt)

Na opakowaniu galaretki owocowej podano następującą informację: „Pamiętaj, że świeże owoce kiwi i ananasa powodują, że galaretka nie tężeje”, oraz zwrócono uwagę na obecność żelatyny w składzie produktu. Żelatyna to produkt częściowej hydrolizy białka – kolagenu.

W celu sprawdzenia, czy sparzenie wrzącą wodą owoców kiwi wpłynie na aktywność proteazy w nich zawartej, uczniowie zaplanowali doświadczenie, do którego przygotowano następujące materiały:

  • dwie szklanki z ostudzoną, ale jeszcze niestężałą galaretką owocową
  • dwie miseczki z rozdrobnionymi owocami kiwi
  • wrzącą wodę.

Źródło: […] Galaretka. Truskawkowy Smak, Warszawa 2023

Zadanie 17.1. (0–3)

Zaplanuj przebieg doświadczenia – opisz próbę badawczą i próbę kontrolną oraz podaj sposób odczytania wyników.

Próba badawcza:





Próba kontrolna:




Sposób odczytania wyników:


Zadanie 17.2. (0–1)

Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A albo B oraz odpowiedź 1. albo 2.

Kolagen jest białkiem

A. roślinnym i wchodzi w skład usieciowanej
struktury występującej
1. na zewnątrz komórki.
B. zwierzęcym 2. wewnątrz komórki.
Rozwiązanie:
Zadanie 17.1. (0–3)
II. Rozwijanie myślenia naukowego; doskonalenie umiejętności planowania i przeprowadzania obserwacji i doświadczeń oraz wnioskowania w oparciu o wyniki badań. Zdający: 1) […] planuje […] oraz dokumentuje […] proste doświadczenia biologiczne; 2) określa warunki doświadczenia, rozróżnia próbę kontrolną i badawczą. I. Chemizm życia. 2. Składniki organiczne. Zdający: 2) […] przedstawia wpływ czynników fizycznych […] na białko (zjawisko […] denaturacji); […] przeprowadza obserwacje wpływu wybranych czynników fizycznych […] na białko. III. Energia i metabolizm. 3. Enzymy. Zdający: 5) wyjaśnia wpływ czynników fizyko-chemicznych (temperatury […]) na przebieg katalizy enzymatycznej; planuje i przeprowadza doświadczenie badające wpływ różnych czynników na aktywność enzymów ([…] proteinaza).

Zasady oceniania
3 pkt – za prawidłowe zaplanowanie przebiegu doświadczenia uwzględniające opisanie próby badawczej ORAZ próby kontrolnej ORAZ uwzgledniające sposób odczytania wyników.
2 pkt – za prawidłowe zaplanowanie przebiegu doświadczenia uwzględniające opisanie próby badawczej ORAZ próby kontrolnej.
1 pkt – za prawidłowe zaplanowanie przebiegu doświadczenia uwzględniające opisanie próby badawczej ALBO próby kontrolnej.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązanie
Próba badawcza: galaretka ze sparzonymi wrzącą wodą kawałkami owocu kiwi.
Próba kontrolna: galaretka ze świeżymi kawałkami owocu kiwi.
Sposób odczytania wyników: obserwowanie stopnia stężenia galaretki w obu naczyniach.

Zadanie 17.2. (0–1)
I. Pogłębianie wiedzy z zakresu różnorodności biologicznej oraz zjawisk i procesów biologicznych zachodzących na różnych poziomach organizacji życia. Zdający: 1) opisuje […] organizmy. I. Chemizm życia. 2. Składniki organiczne. Zdający: 2) […] określa biologiczne znaczenie białek ([…] kolagen […]) […]. XI. Funkcjonowanie zwierząt. 1. Podstawowe zasady budowy i funkcjonowania organizmu zwierzęcego. Zdający: 1) rozpoznaje tkanki zwierzęce […] i wykazuje związek ich budowy z pełnioną funkcją.

Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne dokończenie zdania.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
B1

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments