Filtry wyszukiwania:

Kategorie zadań

Typ zadań

Poziom

Typ matury

Formula matury

Rok matury

Miesiąc matury

Zadania maturalne z chemii

Znalezionych zadań: 2616
2611

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 27. (1 pkt)

Właściwości substancji są uwarunkowane budową ich cząsteczek i charakterem występujących wiązań. W cząsteczkach kwasów karboksylowych można wyróżnić dwa fragmenty o przeciwstawnych właściwościach: polarną grupę karboksylową –COOH i niepolarny fragment węglowodorowy –R. W kwasach o krótkich łańcuchach węglowych dominuje grupa polarna. W miarę wzrostu długości łańcucha węglowego maleje wpływ grupy karboksylowej na właściwości związków.
W poniższej tabeli zestawiono temperatury wrzenia wybranych kwasów karboksylowych (pod ciśnieniem 1013 hPa).

                   Wzór półstrukturalny (grupowy) kwasu                               Temperatura wrzenia, °C
CH3COOH                                         118
CH3CH2CH2COOH                                         163
CH3CH2CH2CH2CH2COOH                                         206

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2003

Ustal, który z kwasów karboksylowych wymienionych w informacji wprowadzającej jest najlepiej rozpuszczalny w wodzie, i napisz jego wzór półstrukturalny (grupowy).

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Tworzenie informacji Dokonanie uogólnienia i sformułowanie wniosku (III.3)

Poprawna odpowiedź

• CH3COOH

1 p. – poprawne napisanie wzoru półstrukturalnego kwasu
0 p. – każda inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

2612

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 28. (1 pkt)

Kwasy tłuszczowe o wzorach C17H35COOH (kwas stearynowy) i C17H33COOH (kwas oleinowy) należą do różnych szeregów homologicznych.

Określ różnicę w budowie cząsteczek tych związków. W tym celu w każdym nawiasie wybierz i podkreśl właściwe określenie.

Kwas oleinowy, w przeciwieństwie do kwasu stearynowego, jest kwasem ( nasyconym / nienasyconym ).
W cząsteczce kwasu stearynowego pomiędzy atomami węgla ( występuje jedno wiązanie podwójne / występują tylko wiązania pojedyncze ).

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością i zrozumieniem pojęć związanych z wiązaniami chemicznymi (I.1.b)

Poprawna odpowiedź

• Kwas oleinowy, w przeciwieństwie do kwasu stearynowego, jest kwasem ( nasyconym / nienasyconym ).
W cząsteczce kwasu stearynowego pomiędzy atomami węgla ( występuje jedno wiązanie podwójne / występują tylko wiązania pojedyncze ).

1 p. – podkreślenie w obu zdaniach właściwych określeń
0 p. – każda inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

2613

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 29. (2 pkt)

Kwasy tłuszczowe o wzorach C17H35COOH (kwas stearynowy) i C17H33COOH (kwas oleinowy) należą do różnych szeregów homologicznych.

Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg pozwoli potwierdzić nienasycony charakter kwasu tłuszczowego.

a) Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując wzory odczynników wybranych z poniższej listy:

• C17H33COOH
• C17H35COOH
• Br2 (aq)
• NaOH (aq)
• FeCl3 (aq)

b) Napisz, co zaobserwowano podczas tego doświadczenia.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Tworzenie informacji Zaprojektowanie doświadczenia – wybór odczynników pozwalających na identyfikację pochodnych węglowodorów na podstawie ich właściwości fizykochemicznych (III.2)

Poprawna odpowiedź

1 p. – poprawny wybór obu odczynników i uzupełnienie schematu
0 p. – błędny wybór co najmniej jednego odczynnika lub brak odpowiedzi

b) (0–1)

Tworzenie informacji Zaprojektowanie doświadczenia – opisanie spostrzeżeń, jakich można dokonać podczas doświadczenia (III.2)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

• Nastąpiło odbarwienie (wody bromowej).
• Zanikło pomarańczowe zabarwienie.
• Pojawił się osad.

1 p. – opisanie zmian świadczących o nienasyconym charakterze kwasu tłuszczowego, które zaobserwowano w probówce (przy poprawnym wyborze odczynników w części a) zadania)
0 p. – błędny wybór co najmniej jednego odczynnika lub brak odpowiedzi w części a) zadania
– błędny opis zmian lub brak odpowiedzi

2614

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 30. (3 pkt)

Przeanalizuj poniższe schematy przedstawiające trzy reakcje chemiczne i wpisz wzory brakujących substratów lub produktów. Związki organiczne przedstaw za pomocą wzorów półstrukturalnych (grupowych).

 

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Uzupełnienie równań reakcji przez dobranie brakujących substratów i produktów (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

• Uzupełnienie schematów

3 p. – poprawne uzupełnienie trzech schematów reakcji
2 p. – poprawne uzupełnienie dwóch schematów reakcji
1 p. – poprawne uzupełnienie jednego schematu
0 p. – błędne uzupełnienie trzech schematów reakcji lub brak odpowiedzi

2615

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 31. (2 pkt)

Aminy alifatyczne otrzymuje się w reakcji chlorowcopochodnych węglowodorów z amoniakiem. Przemianę tę przeprowadza się dwuetapowo. W pierwszym etapie powstaje sól amoniowa RNH+3Cl . W drugim etapie powstałą sól poddaje się działaniu NaOH.

Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równania reakcji przedstawiające dwuetapowy proces otrzymywania metyloaminy.

Etap I: ………………………………………………………………………………………………………………………….
Etap II: …………………………………………………………………………………………………………………………

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Zapisanie równań reakcji chemicznych na podstawie słownego opisu przemian (I.3.a)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

Etap I:
• CH3Cl + NH3 → CH3NH+3Cl
• CH3Cl + NH3 → CH3NH3Cl
Etap II:
• CH3NH+3Cl + NaOH → CH3NH2 + NaCl + H2O
• CH3NH3Cl + NaOH → CH3NH2 + NaCl + H2O
• CH3NH+3 + OH → CH3NH2 + H2O

2 p. – poprawne napisanie równań reakcji każdego etapu
1 p. – poprawne napisanie jednego równania reakcji
0 p. – błędny napisanie obu równań reakcji lub brak odpowiedzi

2616

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 32. (1 pkt)

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeżeli uznasz zdanie za prawdziwe, lub literę F, jeżeli uznasz je za fałszywe.

1. Glukoza i fruktoza dobrze rozpuszczają się w wodzie, a ich wodne roztwory mają odczyn obojętny
2. Glukoza jest przedstawicielem cukrów prostych, a fruktoza dwucukrów.
3. Glukoza i fruktoza mają takie same masy molowe.
Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Opisanie typowych właściwości prostych wielofunkcyjnych pochodnych węglowodorów (I.2.b)

Poprawna odpowiedź

• Zdanie 1. – P
Zdanie 2. – F
Zdanie 3. – P

1 p. – poprawne wskazanie zdań prawdziwych i zdania fałszywego
0 p. – podanie co najmniej jednej błędnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi