Zadanie 25.1. (0–2)
Wiadomości i rozumienie. |
Zapisywanie równań reakcji dla poszczególnych grup węglowodorów (I.3.a.21).
Ustalanie produktów reakcji przyłączania halogenowodorów do niesymetrycznych alkenów (I.3.a.22). |
Schemat punktowania
2 p. – za poprawne napisanie dwóch równań reakcji.
1 p. – za poprawne napisanie jednego równania reakcji.
0 p. – za błędne napisanie równania reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Równanie reakcji addycji:
CH3 – CH = CH2 + HBr → CH3 – CHBr – CH3
Równanie reakcji substytucji:
CH3 – CH2 – CH3 + Br2 —(światło)→ CH3 – CHBr – CH3 + HBr
Zadanie 25.2. (0–1)
Tworzenie informacji. |
Uzasadnianie związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy prezentowanymi faktami (III.3.5). |
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne wyjaśnienie przyczyny powstawania tego samego produktu w obu przypadkach.
0 p. – za poprawne wyjaśnienie przyczyny w jednym przypadku lub błędne wyjaśnienie przyczyny w obu przypadkach albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
W reakcji addycji (zgodnie z regułą Markownikowa) brom przyłącza się do atomu węgla, który połączony jest z mniejszą liczbą atomów wodoru lub brom ulega addycji do atomu węgla, który ma więcej podstawników alkilowych lub wodór ulega addycji do atomu węgla, który połączony jest z większą liczbą atomów wodoru
lub
wodór ulega addycji do atomu węgla, który ma mniej podstawników alkilowych.
W reakcji substytucji brom podstawia łatwiej atom wodoru połączony z atomem węgla o wyższej rzędowości.