Matura 2015, Poziom Rozszerzony (Informatory CKE), - Zadanie 162. (3 pkt)

Przykłady poprawnych odpowiedzi

a) Probówka I: Początkowo roztwór w probówce zabarwił się na fioletowo, a pod wpływem ogrzewania odbarwił się.
lub
Pod wpływem ogrzewania powstały fioletowy roztwór odbarwił się, a mieszanina pieniła się.
lub
Pod wpływem ogrzewania powstały fioletowy roztwór odbarwił się i wydzielał się gaz.
Probówka III: Wydzielał się gaz.

b) Probówka II: HCOOH —^{(H2SO4 st.)}→ CO + H₂O

Probówka III: 2HCOOH + Mg → (HCOO)₂Mg + H₂

Wskazówki do rozwiązania zadania

a)
Dokonaj analizy schematu doświadczenia i zauważ, że w probówce I zaszła reakcja, w wyniku której nastąpiło utlenienie kwasu metanowego. Pod wpływem ogrzewania otrzymany roztwór odbarwił się, mieszanina pieniła się i wydzielał się gaz. Zaszła reakcja, w wyniku której powstała sól manganu(II). Kwas spowodował odbarwienie fioletowego roztworu. Trzeba wiedzieć, że kwasy karboksylowe reagują podobnie jak kwasy nieorganiczne. W probówce III kwas metanowy zachowuje się jak kwas nieorganiczny, a więc reaguje z magnezem, tworząc metanian magnezu. Wiadomo, że w wyniku reakcji kwasu z magnezem wydziela się wodór, a więc można zaobserwować wydzielanie się gazu.
b)
Trzeba pamiętać, że kwas metanowy ulega odwodnieniu i pod wpływem stężonego kwasu siarkowego(VI) następuje rozkład – powstaje CO i H₂O. Zauważ, że kwasy karboksylowe reagują podobnie jak kwasy nieorganiczne. W probówce III kwas metanowy zachowuje się jak kwas nieorganiczny, a więc reaguje z magnezem, tworząc metanian magnezu. Znając już reagenty biorące udział w reakcjach zachodzących podczas doświadczenia, możesz zapisać równania tych reakcji. Pamiętaj, że równania reakcji muszą być zapisane w formie cząsteczkowej i należy zastosować wzory półstrukturalne związków organicznych.