Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005 - Zadanie 24. (2 pkt)

W poniższej tabeli podane są wartości stałej dysocjacji wybranych kwasów organicznych w temperaturze 25°C.

Nazwa kwasu Ka
metanowy (mrówkowy) 1,7 · 10-4
etanowy (octowy) 1,7 · 10-5
benzenokarboksylowy (benzoesowy) 6,3 · 10-5
o-chlorobenzenokarboksylowy (o-chlorobenzoesowy) 1,2 · 10-3

Na podstawie: R. Morrison, R. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 1985.

Trzy kwasy HX, HY i HZ różnią się mocą. W temperaturze 25 °C stosunek stałych dysocjacji
KHZ : KHY jest równy 0,1. Kwas HX reaguje z solą NaY zgodnie ze schematem:

HX + NaY → NaX + HY

a) Skorzystaj z powyższej informacji i przyporządkuj wzorom HX, HY, HZ nazwy odpowiednich kwasów.

HX: ……………………………………………………………………………………………………………………………..

HY: ……………………………………………………………………………………………………………………………..

HZ: ……………………………………………………………………………………………………………………………..

b) Napisz, jaki wpływ na moc kwasu ma wprowadzenie do pierścienia kwasu benzenokarboksylowego w pozycję orto- kolejnego podstawnika takiego jak –Cl.

 

Rozwiązanie:

a) (0-1)

Korzystanie z informacji Selekcja i analiza informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.3)

Poprawna odpowiedź:

HX: o-chlorobenzenokarboksylowy lub o-chlorobenzoesowy
HY: metanowy lub mrówkowy
HZ: etanowy lub octowy

1 p. – poprawne przyporządkowanie wzorom ogólnym nazw kwasów
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

b) (0-1)

Tworzenie informacji Sformułowanie wniosku (III.3.6)

Przykłady poprawnej odpowiedzi:

•    Wzrasta moc kwasu.
•    Kwas o-chlorobenzenokarboksylowy jest kwasem mocniejszym od kwasu benzenokarboksylowego.

1 p. – poprawne określenie wpływu podstawnika
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments