Matura Październik 2015, Poziom Rozszerzony (Zbiór zadań CKE), Formuła od 2015 - Zadanie 6. (1 pkt)

Na rysunkach przedstawiono fragment cząsteczki kolagenu.

Korzystając z rysunku, wykaż związek między strukturą kolagenu a jego funkcją biologiczną w organizmie człowieka.

Rozwiązanie:
Wymagania ogólne I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Uczeń […] przedstawia związki między strukturą a funkcją na różnych poziomach organizacji życia […];
V. Rozumowanie i argumentacja. Uczeń […] komentuje informacje […] wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe […];
Wymagania szczegółowe I. Budowa chemiczna organizmów. 4. Białka. Uczeń: 3) opisuje strukturę […] białek; 4) przedstawia biologiczną rolę białek;

Wskazówki do rozwiązania zadania

Analizując rysunek, zwróć uwagę na skręconą strukturę włóknistą kolagenu, bo z tego łatwo wywnioskować, że jest on odporny (wytrzymały) na rozciąganie. Jeżeli zna się przykład miejsca występowania kolagenu w organizmie człowieka (np. skóra, ścięgna), to w połączeniu z ustaloną właściwością (odporność na rozciąganie) można określić funkcję kolagenu (np. nadawanie elastyczności skórze i wytrzymałości na rozciąganie więzadłom). W ten sposób zostanie wykazany związek włóknistej struktury kolagenu z pełnioną funkcją.

Przykład poprawnej odpowiedzi
Kolagen ma strukturę włóknistą, skręconą, jest więc białkiem fibrylarnym, odpornym na rozciąganie i elastycznym (powracającym do poprzedniego kształtu po rozciągnięciu), przez co:
– nadaje elastyczność skórze,
– nadaje odporność na rozciąganie (wytrzymałość) ścięgnom,
– pełni funkcję podporową (strukturalną) w różnych tkankach organizmu (w organizmie).

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments