Zadanie 20. (0–2)
20.1. (0–1)
| Wymagania ogólne |
Wymaganie szczegółowe |
V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje, odnosi się krytycznie do przedstawionych informacji […], wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe.
IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje […] informacje […]. |
VII. Ekologia.
3. Zależności międzygatunkowe. Zdający: 7) wykazuje rolę zależności mutualistycznych (fakultatywnych i obligatoryjnych jedno- lub obustronnie) w przyrodzie […]. |
Zasady oceniania
1 p. – za określenie, że bakteria Bacteroides thetaiotaomicron jest dla człowieka gatunkiem mutualistycznym wraz z poprawnym uzasadnieniem, uwzględniającym przykłady korzyści dla obu gatunków.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązanie
Opisana bakteria jest dla człowieka gatunkiem mutualistycznym, ponieważ ta interakcja jest korzystna dla obu gatunków:
• człowiek otrzymuje od bakterii niezbędne dla niego substancje, np. węglowodany i witaminy,
natomiast
• bakteria zyskuje wskutek ograniczenia konkurencji ze strony innych bakterii dzięki produkowaniu przez człowieka substancji antybakteryjnych.
• bakteria czerpie substancje odżywcze ze światła jelita.
• bakteria uzyskuje miejsce do bytowania.
Uwagi:
• Dopuszcza się odpowiedzi odnoszące się do rozbudowywania naczyń krwionośnych w jelicie jako korzyści dla człowieka.
• Nie uznaje się uzasadnienia odnoszącego się wyłącznie do definicji mutualizmu lub odpowiedzi zbyt ogólnych, odnoszących się do obecności w jelitach człowieka bakterii innych niż Bacteroides thetaiotaomicron.
20.2. (0–1)
| Wymaganie ogólne |
Wymagania szczegółowe |
| II. Pogłębienie wiadomości dotyczących budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego. Zdający objaśnia funkcjonowanie organizmu ludzkiego na różnych poziomach złożoności […]. |
V. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka.
4. Układ pokarmowy i przebieg procesów trawiennych. Zdający: 2) podaje źródła, funkcje i wyjaśnia znaczenie składników pokarmowych dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu ze szczególnym uwzględnieniem roli witamin […]. |
Zasady oceniania
1 p. – za podkreślenie nazwy właściwej witaminy.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
witamina A witamina C witamina D3 witamina K
Odpowiedź proponowana przez zespół www.maturabiolchem.pl
Zadanie nr 20.1:
Jest ona gatunkiem mutualistycznym. Bakterie tego gatunku syntetyzują niezbędne do prawidłowego funkcjonowania człowieka węglowodany i witaminy, a także, przez pobudzanie budowy sieci naczyń krwionośnych, człowiek dzięki nim lepiej wchłania cząstki pokarmowe. Z drugiej strony, bakterie te są w stanie pobudzić komórki człowieka do produkowania substancji ograniczających konkurujące z nimi gatunki, dzięki czemu Bacteroides thetaiotaomicron mają większą przestrzeń do zasiedlenia i większą ilość substratów niezbędnych do przeprowadzania własnych procesów metabolicznych.
Zadanie nr 20.2:
wit. K
