Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015 - Zadanie 18. (2 pkt)

Mrówkojad wielki (Myrmecophaga tridactyla) to ssak z rzędu szczerbaków zamieszkujący Amerykę Środkową i Południową. Żywi się głównie termitami i gatunkami mrówek żyjącymi w ziemi. Korzystając ze znakomitego węchu, wyszukuje mrowiska i termitiery, a następnie zakrzywionymi przednimi pazurami rozgrzebuje je częściowo i za pomocą długiego i cienkiego języka wyciąga owady z ich wnętrza. Jego rurkowaty pysk nie ma zębów, a język pokryty jest zakrzywionymi do tyłu twardymi brodawkami i grubą warstwą lepkiej śliny wydzielanej z dużych gruczołów ślinowych. Owady miażdżone są najpierw o podniebienie, a następnie w silnie umięśnionym żołądku. Mrówkojad ten nie produkuje w żołądku kwasu solnego, ale wykorzystuje do trawienia kwas mrówkowy zawarty w jadzie mrówek, którymi się żywi.

Na podstawie: D. MacDonald, The Encyclopedia of Mammals, Oxford 2001; dinoanimals.pl

Wypisz z tekstu dwie cechy budowy mrówkojada wielkiego, będące adaptacją do zdobywania pokarmu, oraz określ, na czym polega każda z tych adaptacji.





Rozwiązanie:
Zadanie 18. (0–2)
IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje […] i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje […] organizmy, przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […]. IV. Przegląd różnorodności organizmów. 13. Porównanie struktur zwierząt odpowiedzialnych za realizację różnych czynności życiowych. Zdający: 5) podaje różnice między układami pokarmowymi zwierząt w zależności od rodzaju pobieranego pokarmu. IX. Ewolucja. 2. Dobór naturalny. Zdający: 2) […] omawia skutki doboru w postaci powstawania adaptacji u organizmów.

Zasady oceniania
2 pkt – za prawidłowe wskazanie dwóch cech budowy mrówkojada wielkiego będących przystosowaniem do zdobywania pokarmu wraz z określeniem, na czym polegają te adaptacje.
1 pkt – za prawidłowe wskazanie jednej cechy budowy mrówkojada wielkiego będącej przystosowaniem do zdobywania pokarmu wraz z określeniem, na czym polega ta adaptacja.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązania

  • rurkowaty pysk – umożliwia sięgnięcie po pokarm w głąb termitiery lub mrowiska
  • język z twardymi i zakrzywionymi brodawkami – umożliwia utrzymanie pokarmu na języku
  • duże gruczoły ślinowe – umożliwiają produkcję grubej warstwy lepkiej śliny niezbędnej do pobrania i utrzymania pokarmu w pysku
  • zakrzywione przednie pazury – umożliwiają rozgrzebywanie termitiery lub mrowiska

Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi, w których zdający odwołuje się do:

  • dobrego węchu i wydzielania śliny przez mrówkojada, ponieważ nie są to cechy jego budowy
  • silnego umięśnienia żołądka, ponieważ nie uczestniczy on bezpośrednio w zdobywaniu (pobieraniu) pokarmu
  • braku zębów.
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments