Matura Lipiec 2020, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015 - Zadanie 6. (2 pkt)

Bezwodny chlorek kobaltu ma barwę niebieską, natomiast po związaniu cząsteczek wody przyjmuje zabarwienie różowe.
Uczniowie uprawiali w szkolnym ogrodzie trzy gatunki roślin: pomidory, fasolę i nasturcję.
Byli ciekawi, którą z grządek należy najczęściej podlewać.
Przygotowali więc po 3 doniczki z roślinami: pomidora, fasoli i nasturcji. Następnie na górnej i dolnej powierzchni jednego liścia każdej rośliny umieścili krążki wysuszonej bibuły nasączonej chlorkiem kobaltu i przykryli je szkiełkami przygotowanymi przez zacisk tak, aby nie uszkodzić liścia.
Czas potrzebny do zmiany zabarwienia papierków na różowy u wszystkich roślin, zarówno na dolnej, jak i na górnej powierzchni liści, uczniowie zmierzyli za pomocą stopera, a następnie obliczyli odpowiednie wartości średnie, a wyniki podali w sekundach.

Na podstawie:http:https://www.biologydiscussion.com/experiments/top-10-experiments-on-plants-withdiagram/56651

Zadanie 6.1. (0–1)

Sformułuj problem badawczy przedstawionego doświadczenia. W odpowiedzi uwzględnij badany proces oraz obydwie zmienne niezależne.

Zadanie 6.2. (0–1)

Zaprojektuj tabelę, w której będzie można zestawić wyniki przedstawionego doświadczenia. Uwzględnij nagłówki kolumn i objaśnienia wierszy tabeli.

Rozwiązanie:
Zadanie 6.1. (0–1)
III. Pogłębienie znajomości metodyki badań biologicznych. Zdający […] formułuje problemy badawcze. IV. Przegląd różnorodności organizmów. 7. Rośliny – odżywianie się. Zdający 2) określa sposób pobierania wody i soli mineralnych oraz mechanizmy transportu wody (transpiracja).

Zasady oceniania
1 p. – za poprawne sformułowanie problemu badawczego odnoszącego się do intensywności/natężenia transpiracji górnej i dolnej powierzchni liści oraz odnoszącego się do różnych/trzech gatunków badanych roślin (pomidora, fasoli i nasturcji).
0 p. – za odpowiedź nie spełniającą wymagań lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

  • Wpływ różnic między gatunkami badanych roślin na intensywność transpiracji z górnej i dolnej powierzchni blaszki liściowej.
  • Porównanie intensywności transpiracji z dolnej i górnej powierzchni liści różnych gatunków roślin: pomidora, fasoli i nasturcji.
  • Oznaczanie intensywności transpiracji z dolnej i górnej powierzchni liści trzech badanych gatunków roślin.
  • Czy występują różnice między intensywnością transpiracji z górnej i dolnej powierzchni liści pomiędzy różnymi badanymi roślinami?
  • Czy pomidor, nasturcja oraz fasola różnią się intensywnością transpiracji?
Zadanie 6.2. (0–1)
III. Pogłębienie znajomości metodyki badań biologicznych. Zdający […] dokumentuje obserwacje i doświadczenia biologiczne. IV. Przegląd różnorodności organizmów. 7. Rośliny – odżywianie się. Zdający 2) określa sposób pobierania wody i soli mineralnych oraz mechanizmy transportu wody (transpiracja);

Zasady oceniania
1 p. – za prawidłowe skonstruowanie tabeli uwzględniającej nagłówki wierszy tabeli: – trzy badane gatunki roślin (nasturcję, fasolę, pomidor) oraz uwzględniającej objaśnienia nagłówków kolumn tabeli – średni czas do zmiany zabarwienia chlorku kobaltu na różowy wraz z jednostka czasu [s], w odniesieniu do górnej i dolnej powierzchni liści badanych roślin.
0 p. – za odpowiedź nie spełniającą wymagań lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
Projekt tabeli:

gatunek rośliny średni czas do zmiany zabarwienia chlorku kobaltu na różowy [s]
na górnej pow. liści na dolnej pow. liści
nasturcja
fasola
pomidor

Uwaga: Uznaje się inny układ tabeli pod warunkiem, że uwzględnia badane parametry.

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments