Matura Biolchem

Właściwe pH krwi wynosi od 7,35 do 7,45. Alkaloza oddechowa jest zaburzeniem równowagi kwasowo-zasadowej krwi (pH krwi > 7,45). Proces ten spowodowany jest hipokapnią (zmniejszeniem stężenia dwutlenku węgla we krwi) wywołaną przez hiperwentylację, czyli zwiększenie częstości wentylacji płuc. Stopień wysycenia hemoglobiny tlenem jest zmienny, co przedstawiono na poniższym wykresie.

Na podstawie: Leow M., 2007: Configuration of the hemoglobin oxygen dissociation curve demystified: a basic mathematical proof for medical and biological sciences undergraduates, Advances in Physiology Education, 31, 2, 199.

Zadanie 7.1. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego wzrost pH krwi może wywołać niedotlenienie komórek.

Zadanie 7.2. (0–1)

Odczytaj z wykresu i podaj wartość wysycenia hemoglobiny tlenem przy fizjologicznym odczynie krwi i ciśnieniu parcjalnym tlenu równym 30 mmHg.

Zadanie 7.3. (0–1)

Ustal kolejność przepływu krwi zawierającej mocznik przez wymienione narządy, rozpoczynając od tego, w którym jest on wytwarzany.

nerka
serce (lewy przedsionek i lewa komora)
płuca
serce (prawy przedsionek i prawa komora)
wątroba

Zadanie 7.4. (0–1)

Na podstawie przedstawionych informacji scharakteryzuj prawidłowo punkt zaznaczony na wykresie, podając dla niego wartość jednej:

a. zmiennej niezależnej ……………………………………………………………………………………………………… .
b. zmiennej zależnej …………………………………………………………………………………………………………… .

Rozwiązanie:

Zadanie 7.1. (0–1)

Zasady oceniania

1 pkt – za wyjaśnienie uwzględniające: mechanizm – wzrost powinowactwa hemoglobiny do tlenu / obniżenie stopnia dysocjacji oksyhemoglobiny, skutek – zmniejszenie ilości tlenu uwalnianego z hemoglobiny (prowadzące do niedotlenienia komórek).
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wyżej wymienionych kryteriów, za odpowiedź błędną lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

• W takiej sytuacji następuje wzrost powinowactwa hemoglobiny do tlenu tak, że mniej tlenu trafia z krwi do komórek, co doprowadza do ich niedotlenienia.
• Wzrost pH krwi przyczynia się do obniżenia stopnia dysocjacji oksyhemoglobiny, w wyniku tego więcej tlenu pozostaje związanego z hemoglobiną i do komórek docierają jego mniejsze ilości, co prowadzi do ich niedotlenienia.

Uwaga! Uznaje się odpowiedź, w której piszący odnosi się do ośrodka oddechowego. Przykład poprawnej odpowiedzi:

• Wzrost pH krwi powoduje, że ośrodek oddechowy nie będzie dodatkowo stymulowany / pobudzany, a więc częstotliwość wymiany gazowej zmniejszy się i mniej tlenu zostanie pobranych do płuc, a z nich – do komórek organizmu.

Zadanie 7.2. (0–1)

Zasady oceniania

1 pkt – za prawidłową odpowiedź.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wyżej wymienionego kryterium, za odpowiedź błędną lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

58%

Nie uznaje się odpowiedzi, w której piszący podaje jedynie samą wartość liczbową.
Uznaje się odpowiedź z zakresu 57–59%.

Zadanie 7.3. (0–1)

Zasady oceniania

1 pkt – za prawidłową odpowiedź.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wyżej wymienionego kryterium, za odpowiedź błędną lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

nerka	5
serce (lewy przedsionek i lewa komora)	4
płuca	3
serce (prawy przedsionek i prawa komora)	2
wątroba	1

Zadanie 7.4. (0–1)

Zasady oceniania

1 pkt – za prawidłową odpowiedź.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wyżej wymienionego kryterium, za odpowiedź błędną lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

a. zmiennej niezależnej: 30 mmHg / pH = 7,6
b. zmiennej zależnej: 70%

Nie uznaje się odpowiedzi, w której piszący podaje same wartości liczbowe, z wyjątkiem wartości pH.
Nie uznaje się odpowiedzi, w której piszący podaje opis zmiennej niezależnej i / lub zależnej.

Przykład niepoprawnej odpowiedzi:
a. zmiennej niezależnej: ciśnienie parcjalne tlenu / odczyn krwi
b. zmiennej zależnej: wysycenie hemoglobiny tlenem

Drukuj zadanie:

0 komentarzy

Inline Feedbacks

View all comments

BIOLOGIA

ZADANIA MATURALNE

CHEMIA

ZADANIA MATURALNE

Matura Marzec 2015, Poziom Rozszerzony (Neuron), Formuła od 2015 - Zadanie 7. (4 pkt)

PARTNERZY