Matura Maj 2025, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015 - Zadanie 3. (2 pkt)

Korzenie roślin wykazują najczęściej geotropizm dodatni. Centralna część czapeczki korzeniowej, w której znajdują się amyloplasty, jest miejscem odbioru kierunku działania siły ciężkości na korzeń. Przy zmianie położenia korzenia amyloplasty przesuwają się zawsze na dolną stronę komórki.

Na poniższej mikrofotografii przedstawiono wierzchołkową część młodego korzenia rzodkiewnika pospolitego (Arabidopsis thaliana) z ziarnami skrobi wybarwionymi na granatowo.

Na podstawie: J. Stanga i in., Studying Starch Content and Sedimentation of Amyloplast Statoliths in Arabidopsis Roots w: R.P. Jarvis (red.), Chloroplast Research in Arabidopsis. Methods and Protocols, Nowy Jork 2011.

Zadanie 3.1. (0–1)

Podaj nazwę odczynnika, który na granatowo wybarwia ziarna skrobi, np. w czapeczce korzeniowej.

Zadanie 3.2. (0–1)

Podaj nazwę strefy korzenia, w której zachodzi reakcja wzrostowa prowadząca do wygięcia się wierzchołka korzenia w dół.

Rozwiązanie:
Zadanie 3.1. (0–1)
III. Pogłębienie znajomości metodyki badań biologicznych. Zdający […] planuje, przeprowadza i dokumentuje obserwacje i doświadczenia biologiczne […]; określa warunki doświadczenia […]. I. Budowa chemiczna organizmów. 2. Węglowodany. Zdający: 1) […] podaje właściwości węglowodanów; rozróżnia […] polisacharydy; 2) przedstawia znaczenie wybranych węglowodanów ([…] skrobia […]) dla organizmów. Zalecane doświadczenia, obserwacje i wycieczki. Zdający: 2) dokonuje obserwacji: b) […] ziaren skrobi.

Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne podanie nazwy odczynnika zawierającego wolny jod cząsteczkowy w połączeniu z anionami jodkowymi.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

  • płyn Lugola
  • roztwór jodu w jodku potasu / I₂ w KI

Uwaga:
Dopuszcza się odpowiedzi „jodyna” oraz „alkoholowy roztwór jodu”.

Zadanie 3.2. (0–1)
I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje […] organizmy […]; przedstawia związki między strukturą a funkcją na różnych poziomach organizacji życia […]. IV. Przegląd różnorodności organizmów. 6. Rośliny – budowa i funkcje tkanek i organów. Zdający: 1) przedstawia charakterystyczne cechy budowy tkanek roślinnych (twórczej, okrywającej, miękiszowej […]), identyfikuje je na rysunku ([…] fotografii […]), określając związek ich budowy z pełnioną funkcją; 3) analizuje budowę anatomiczną organów roślinnych: pierwotną […] budowę korzenia […] rośliny dwuliściennej […], określając związek ich budowy z pełnioną funkcją. 9. Rośliny – reakcja na bodźce. Zdający: 1) przedstawia podstawowe sposoby reakcji roślin na bodźce (ruchy tropiczne […]); podaje ich przykłady ([…] geotropizm […]).

Zasady oceniania
1 pkt – za podanie poprawnej nazwy strefy korzenia.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

  • strefa elongacyjna
  • strefa wzrostu na długość
  • wydłużeniowa
  • wydłużania

Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do strefy merystematycznej (strefy podziałów komórkowych, stożka wzrostu).
Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do strefy wzrostu (przyrostu) bez określenia, że chodzi o wzrost wydłużeniowy, np. „strefa wzrostu”, „strefa przyrostu”.

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments