maturabiolchem.pl

BIOLOGIA

ZADANIA MATURALNE

CHEMIA

ZADANIA MATURALNE

Matura Maj 2017, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005 - Zadanie 9. (3 pkt)

Podczas rozkładu materii organicznej w glebie tworzy się amoniak, który jest stosunkowo lotną substancją. Związek ten może pozostać w glebie związany w postaci soli amonowych, może także być utleniony w procesie nitryfikacji. Ten proces przeprowadzają (w dwóch etapach) chemoautotroficzne bakterie glebowe z rodzaju Nitrosomonas i Nitrobacter w obecności tlenu. Bakterie z obu rodzajów występują w glebie zawsze razem, w związku zwanym parabiozą. Dzięki temu w glebie nie nagromadzają się związki azotowe powstałe w pierwszym etapie nitryfikacji. Poniżej zapisano reakcje obu etapów tego procesu.

I etap przeprowadzany przez bakterie z rodzaju Nitrosomonas:

2NH+4 + 3O2 → 2NO–2 + 4H+ + 2H2O + energia

II etap przeprowadzany przez bakterie z rodzaju Nitrobacter:

2NO–2 + O2 → 2NO–3 + energia

a) Określ, jakie znaczenie ma ten proces dla bakterii nitryfikacyjnych, a jakie – dla roślin rosnących na glebach, w których te bakterie żyją.

Dla bakterii:

Dla roślin:

b) Podaj, jaki poziom troficzny zajmują bakterie nitryfikacyjne w ekosystemie.

Rozwiązanie:
a) (0–2)
Wiadomości i rozumienie Określenie znaczenia procesu nitryfikacji dla bakterii nitryfikacyjnych i dla roślin. (I.3b.2)

Schemat punktowania

2 p. – za poprawne określenie znaczenia opisanego procesu dla bakterii odnoszącego się do uzyskiwania energii koniecznej do asymilacji dwutlenku węgla oraz dla roślin odnoszącego się do uzyskania lepiej przyswajalnych form azotu.
1 p. – za poprawne określenie znaczenia opisanego procesu dla bakterii nitryfikacyjnych lub dla roślin.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

Dla bakterii: Uzyskują ATP niezbędny do wytwarzania związków organicznych.
Dla roślin: Bakterie te utleniają amoniak do lepiej przyswajalnych przez rośliny związków azotowych.

Dla bakterii: Bakterie uzyskują energię niezbędną do drugiego etapu chemosyntezy.
Dla roślin: Azotany wytworzone przez bakterie nie są lotne w przeciwieństwie do amoniaku, dzięki czemu azot zatrzymywany jest w glebie i jest dostępny dla roślin.

Uwaga:
Nie uznaje się w przypadku bakterii odpowiedzi zbyt ogólnych, odnoszących się do dostarczania energii niezbędnej do życia lub do procesów metabolicznych.

b) (0–1)
Wiadomości i rozumienie Określenie poziomu troficznego zajmowanego w ekosystemie przez bakterie nitryfikacyjne. (I.3b.2)

Schemat punktowania

1 p. – za określenie poziomu troficznego producentów, który w ekosystemie zajmują bakterie nitryfikacyjne.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Poprawna odpowiedź

poziom producentów / producenci / I poziom troficzny

Drukuj zadanie:
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

PARTNERZY