Matura Maj 2018, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005 - Zadanie 16. (3 pkt)

Na poniższym zdjęciu przedstawiono budowę skóry typową dla wielu przedstawicieli pewnej gromady kręgowców lądowych.

a) Określ przynależność systematyczną – gromadę – zwierzęcia, od którego pobrano tkankę, a następnie wykonano przedstawiony preparat. Odpowiedź uzasadnij, wskazując jedną cechę budowy skóry charakterystyczną dla wszystkich zwierząt zaliczanych do tej gromady.

b) Dla każdej z wymienionych warstw skóry podaj nazwę listka zarodkowego, z którego ta warstwa się rozwija.

1. Skóra właściwa: ………………………………………………………………………………………………………..
2. Naskórek: …………………………………………………………………………………………………………………

c) Wykaż, że gruczoły jadowe spełniają istotną rolę w funkcjonowaniu organizmu, którego budowę skóry przedstawiono na zdjęciu.

Rozwiązanie:
a) (0–1)
Korzystanie z informacji Na podstawie zdjęcia budowy skóry rozpoznanie i uzasadnienie gromady kręgowców. (II.1a.1, I.1c.9)

Schemat punktowania

1 p. – za podanie prawidłowej nazwy gromady wraz z poprawnym uzasadnieniem, odnoszącym się do obecności gruczołów śluzowych.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązanie

Płazy, ponieważ (w skórze) są obecne liczne gruczoły śluzowe.

Uwagi:
Uznaje się odpowiedzi dotyczące obecności ukrwionego naskórka.
Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do cienkiego naskórka.

b) (0–1)
Wiadomości i rozumienie Określenie listków zarodkowych wskazanych elementów budowy skóry. (I.2b.3, 1a.1)

Schemat punktowania

1 p. – za podanie poprawnych nazw listków zarodkowych dla obu warstw skóry.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

  1. Skóra właściwa: mezoderma.
  2. Naskórek: ektoderma.
c) (0–1)
Tworzenie informacji Wykazanie roli gruczołów jadowych dla prawidłowego funkcjonowania płazów. (III.2a.1, I.1c.9)

Schemat punktowania

1 p. – za poprawną odpowiedź, uwzględniającą rolę gruczołów jadowych w obronie przed drapieżnikami.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązania

  • Wydzielają one na powierzchnię skóry substancje toksyczne, które służą do obrony przed drapieżnikami.
  • Gruczoły jadowe chronią przed pożarciem przez drapieżnika.
  • Jad może być trujący dla drapieżnika, który chciałby zjeść takiego płaza, dlatego chroni go przed pożarciem.

Uwaga
Nie uznaje się odpowiedzi zbyt ogólnych, np. „pełnią funkcję ochronną”.

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments