Matura Maj 2018, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005 - Zadanie 28. (2 pkt)

Spośród wielu substancji chemicznych, które przedostają się do środowiska morskiego, wysoką toksycznością i trwałością cechują się polichlorowane bifenyle (PCB). Wchłanianie PCB przez organizmy następuje w różny sposób, ale najwięcej PCB przyjmują one wraz ze spożywanym pokarmem. Na schemacie przedstawiono fragment sieci pokarmowej ekosystemu Bałtyku oraz stężenie PCB [μg/kg] w różnych organizmach tworzących tę sieć.

a) Na podstawie przedstawionych danych sformułuj wniosek dotyczący zależności między poziomem troficznym zajmowanym przez gatunek a stężeniem PCB w organizmie.

b) Wypisz ze schematu dwa przykłady organizmów, między którymi występuje konkurencja międzygatunkowa.
1. ………………………………………….. i …………………………………………..
2. ………………………………………….. i …………………………………………..

Rozwiązanie:
a) (0–1)
Tworzenie informacji Na podstawie fragmentu sieci troficznej sformułowanie wniosku dotyczącego stężenia PCB w organizmach. (III.1a., I.4a.14)

Schemat punktowania

1 p. – za sformułowanie poprawnego wniosku, wskazującego na wzrost stężenia PCB przy przejściu z niższego na wyższy poziom troficzny.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązania

  • Im wyższy poziom troficzny organizmu w łańcuchu pokarmowym, tym wyższe stężenie PCB.
  • PCB kumulują się w kolejnych ogniwach łańcucha pokarmowego.
  • Poziom PCB wzrasta przy przejściu z niższego na wyższy poziom troficzny.
  • Organizmy z wyższych poziomów troficznych zawierają większe stężenia PCB niż organizmy z niższych poziomów troficznych.

Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi zbyt ogólnych, np. „PCB kumulują się w organizmach”.

b) (0–1)
Korzystanie z informacji Rozpoznanie przykładów konkurencji międzygatunkowej na schemacie fragmentu sieci troficznej. (II.2a., I.3b.2. PP)

Schemat punktowania

1 p. – za prawidłowe podanie dwóch przykładów organizmów, między którymi występuje konkurencja międzygatunkowa.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązania

  • mewa i perkoz
  • chełbia i śledź
  • alka i mewa
  • edredon i okoń
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments