Matura Maj 2011, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005 - Zadanie 15. (1 pkt)

Tlenek węgla(II) – czad jest gazem śmiertelnie trującym dla człowieka, natomiast owady mogą prawidłowo funkcjonować także wówczas, gdy w otaczającym je powietrzu znajduje się aż 50% czadu, o ile zawiera ono odpowiednią ilość tlenu.

Wyjaśnij, dlaczego czad nie jest gazem trującym dla owadów.

Rozwiązanie:
Tworzenie informacji Wyjaśnienie związku pomiędzy sposobem transportu tlenu
w organizmie owadów a ich reakcją na obecność czadu
w powietrzu

Przykłady poprawnej odpowiedzi
• Owady nie mają barwnika oddechowego – hemoglobiny transportującej tlen, którą mógłby blokować tlenek węgla(II).
• Ponieważ u owadów tlen nie jest transportowany przez barwniki oddechowe, które mógłby blokować czad, tak jak hemoglobinę.
• Ponieważ tlen jest transportowany bezpośrednio do komórek systemem tchawek, a nie przez hemolimfę, która u owadów nie pełni funkcji transportującej gazy oddechowe.

1 p. – za poprawne wyjaśnienie, które uwzględnia sposób transportu tlenu do komórek
0 p. – za wyjaśnienie niepoprawne, które nie odnosi się do hemoglobiny (barwników oddechowych) lub transportu powietrza tchawkami bezpośrednio do komórek ciała owadów

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments