Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015 - Zadanie 8. (2 pkt)

Na rysunku przedstawiono jemiołę Viscum album. Jemioła jest półpasożytem o skórzastych, zimozielonych liściach, występującym głównie na drzewach liściastych. Wytwarza białe, lepkie jagody, zjadane przez ptaki i przenoszone z drzewa na drzewo. Nasiona przyklejają się do gałęzi. Z nasion kiełkują siewki. Wytwarzają one charakterystyczne organy – ssawki wrastające poprzez korę żywiciela aż do tkanki, z której czerpią wodę i sole mineralne.

Zadanie 8.1. (0-1)

Uzasadnij, że jemioła jest półpasożytem. W odpowiedzi uwzględnij dwie przedstawione w zadaniu cechy jej budowy.

Zadanie 8.2. (0-1)

Podaj nazwę tkanki przewodzącej żywiciela oraz nazwę komórek tej tkanki, z których jemioła czerpie niezbędne substancje.

Nazwa tkanki przewodzącej: ……………………………………………….
Nazwa komórek: ………………………………………………………………..

Rozwiązanie:

8.1. (0–1)

Przykładowe rozwiązania

  • Jemioła jest półpasożytem, ponieważ za pomocą ssawek pobiera wodę (i sole mineralne) od rośliny żywicielskiej, ale przeprowadza też proces fotosyntezy, gdyż ma zielone liście/ chloroplasty/chlorofil/miękisz asymilacyjny.
  • Jemioła jest półpasożytem, ponieważ dzięki zielonym liściom wytwarza w procesie fotosyntezy związki organiczne, ale wodę (i sole mineralne) pobiera ssawkami od rośliny, na której żyje.

Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzasadnienie, że jemioła jest półpasożytem z uwzględnieniem dwóch opisanych w tekście cech jej budowy, z których jedna świadczy o samożywności, a druga o pasożytnictwie.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

8.2. (0–1)

Rozwiązanie

Nazwa tkanki: drewno/ksylem
Nazwa komórki: naczynia/cewki (tracheidy)

Schemat punktowania
1 p. – za podanie dwóch poprawnych nazw: nazwy tkanki i nazwy komórki.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe
I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia.
Zdający […] przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne, przedstawia związki między strukturą a funkcją na różnych poziomach organizacji życia […].
V. Rozumowanie i argumentacja.
Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe […].
IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji.
Zdający odczytuje, selekcjonuje, […] i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […].

IV. Przegląd różnorodności organizmów.
6. Rośliny – budowa i funkcje tkanek i organów. Zdający:
1) przedstawia charakterystyczne cechy budowy tkanek roślinnych ([…] przewodzącej) […]. 3) […] określa związek budowy organów rośliny z pełnioną funkcją 4) opisuje modyfikacje organów roślin (korzeni, liści, […]) jako adaptacje do bytowania w określonych warunkach środowiska.
7. Rośliny – odżywianie się. Zdający: 2) określa sposób pobierania wody i soli mineralnych […] 4) wskazuje drogi, jakimi do liści docierają substraty fotosyntezy […].

III. Metabolizm.
4. Fotosynteza. Zdający: 2) określa rolę najważniejszych barwników biorących udział w fotosyntezie.

GIMNAZJUM
IV. Ekologia. Zdający: 5) przedstawia, na przykładzie poznanych pasożytów, ich adaptacje do pasożytniczego trybu życia.

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments