Matura Czerwiec 2017, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015 - Zadanie 7. (4 pkt)

Tasiemiec bruzdogłowiec szeroki ma złożony cykl rozwojowy. Z jego jaj, które wraz z odchodami ssaka dostały się do wody, wylęgają się wolno żyjące, urzęsione larwy – koracidia. Koracidium, jeśli zostanie zjedzone przez drobnego skorupiaka, przekształca się w następną larwę – procerkoid i w tej postaci pasożytuje w jego ciele. Po zjedzeniu skorupiaka przez rybę kostnoszkieletową procerkoid przekształca się w kolejną larwę – plerocerkoid i osiada w mięśniach ryby. Zjedzenie zarażonej ryby przez ssaka, skutkuje przeobrażeniem się plerocerkoidu w postać dorosłą, która po zapłodnieniu produkuje następne jaja.

Na podstawie: http://www.pasozyty.eu/choroby-pasozytnicze/bruzdoglowiec-szeroki

Zadanie 7.1. (0-1)

Na podstawie tekstu uzupełnij schemat cyklu rozwojowego bruzdogłowca szerokiego: wpisz w odpowiednie miejsca nazwy jego stadiów rozwojowych.

Zadanie 7.2. (0-1)

Wypisz z tekstu nazwy grup organizmów będących żywicielami opisanego bruzdogłowca.

żywiciel pośredni I: ………………………………
żywiciel pośredni II: ……………………………..
żywiciel ostateczny: ………………………………

Zadanie 7.3. (0-1)

Podaj, w jaki sposób człowiek może się stać się żywicielem bruzdogłowca szerokiego, i określ, czy będzie on żywicielem pośrednim, czy – ostatecznym dla tego pasożyta.

Zadanie 7.4. (0-1)

Uzupełnij poniższe zdanie tak, aby zawierało informacje prawdziwe. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie.

Bruzdogłowiec szeroki jest pasożytem (wewnętrznym / zewnętrznym) ssaków zaliczanym do (płazińców / nicieni / pierścienic).

Rozwiązanie:

7.1. (0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za prawidłowe uzupełnienie schematu: wpisanie we właściwych komórkach czterech nazw: larw lub postaci rozwojowej.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

7.2. (0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za prawidłowe podanie na podstawie tekstu nazw trzech grup organizmów będących wskazanymi żywicielami bruzdogłowca.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

żywiciel pośredni I: skorupiaki
żywiciel pośredni II: ryby
żywiciel ostateczny: ssaki

7.3. (0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za prawidłowe określenie sposobu zarażenia się człowieka larwami bruzdogłowca, uwzględniającego obecność w pokarmie żywych larw tego pasożyta oraz stwierdzenie że człowiek będzie żywicielem ostatecznym.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

Człowiek może zarazić się bruzdogłowcem, zjadając:

  • surowe mięso ryby z larwami/mięso ryby, w którym są żywe larwy bruzdogłowca
  • mięso ryby z larwami bruzdogłowca bez obróbki termicznej i zostałby wtedy, jako ssak, żywicielem ostatecznym.

Uwaga: Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się zjedzenia ryby, ale z pominięciem informacji o obecności żywych larw lub braku obróbki termicznej.

7.4. (0–1)

Schemat punktowania:

1 p. – za podkreślenie w zdaniu obu prawidłowych określeń dotyczących bruzdogłowca.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

Bruzdogłowiec jest pasożytem (wewnętrznym / zewnętrznym) ssaków zaliczanym do typu (płazińce / nicienie / pierścienice).

7.1. (0–1)

Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe
IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje, porównuje i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […]. IV. Przegląd różnorodności organizmów.
11. Zwierzęta bezkręgowe. Zdający: 5) na podstawie schematów opisuje przykładowe cykle rozwojowe: tasiemca […], wymienia żywicieli pośrednich i ostatecznych oraz wskazuje sposoby ich zarażenia wyżej wymienionymi pasożytami.
6) wymienia najczęściej występujące płazińce i nicienie pasożytnicze, których żywicielem może być człowiek […].

7.2. (0–1)

Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe
IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje, porównuje i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […]. IV. Przegląd różnorodności organizmów.
11. Zwierzęta bezkręgowe. Zdający: 5) […] wymienia żywicieli pośrednich i ostatecznych oraz wskazuje sposoby ich zarażenia wyżej wymienionymi pasożytami.

7.3. (0–1)

Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe
II. Pogłębienie wiadomości dotyczących budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego. Zdający objaśnia funkcjonowanie organizmu ludzkiego na różnych poziomach złożoności; dostrzega związki między strukturą a funkcją na każdym z tych poziomów.
V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
11. Zwierzęta bezkręgowe. Zdający: 6) wymienia najczęściej występujące płazińce i nicienie pasożytnicze, których żywicielem może być człowiek, podaje sposoby zapobiegania szerzeniu się ich inwazji.

7.4. (0–1)

Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe
I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy, przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […].
IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje, […] informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
1. Zasady klasyfikacji i sposoby identyfikacji organizmów. Zdający: 2) porządkuje hierarchicznie podstawowe rangi
taksonomiczne.
11. Zwierzęta bezkręgowe. Zdający: 2) wymienia cechy pozwalające na rozróżnienie […], płazińców […] 3) porównuje cechy płazińców wolno żyjących i pasożytniczych w powiązaniu z ich trybem życia.
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments