Filtry wyszukiwania:

Kategorie zadań

Typ zadań

Poziom

Typ matury

Formula matury

Rok matury

Miesiąc matury

Zadania maturalne z chemii

Znalezionych zadań: 2621
2371

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 17. (4 pkt)

W wyniku reakcji litowców z wodorem, prowadzonej w podwyższonej temperaturze, powstają wodorki o wzorze ogólnym MeH. Związki te są w temperaturze pokojowej ciałami stałymi, a po stopieniu przewodzą prąd elektryczny. Po wprowadzeniu ich do wody wydziela się wodór, a roztwór po dodaniu fenoloftaleiny przyjmuje malinowe zabarwienie.

a) Uwzględniając podany opis właściwości fizycznych wodorku litu i wiedząc, że jego temperatura topnienia wynosi 692 ºC, określ rodzaj wiązania występującego w tym związku oraz podaj stopień utlenienia, jaki przyjmuje wodór w tym związku.

Rodzaj wiązania:

 

Stopień utlenienia wodoru:

 

b) Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji otrzymywania wodorku litu oraz równanie reakcji wodorku litu z wodą.

Równanie reakcji otrzymywania wodorku litu:

 

Równanie reakcji wodorku litu z wodą:

 

c) Napisz równania reakcji elektrodowych zachodzących w czasie elektrolizy stopionego wodorku litu, wiedząc, że na anodzie wydziela się wodór.

 

Równanie reakcji katodowej: ………………………………………………………………………………………….

 

Równanie reakcji anodowej: …………………………………………………………………………………………..

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0-1)

Korzystanie z informacji Uzupełnienie brakujących danych na podstawie informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.2)

Poprawna odpowiedź:

Rodzaj wiązania: jonowe
Stopień utlenienia wodoru: –I

1 p. – poprawne określenie rodzaju wiązania i podanie stopnia utlenienia wodoru
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

b) (0-2)

Wiadomości i rozumienie Zapisanie równań reakcji chemicznych na podstawie słownego opisu przemiany (I.3.a.4)

Poprawna odpowiedź:

Równanie reakcji otrzymywania wodorku litu: 2Li + H2 → 2LiH
Równanie reakcji wodorku litu z wodą: LiH + H2O → LiOH + H2

2 p. – poprawne napisanie w formie cząsteczkowej dwóch równań reakcji
1 p. – poprawne napisanie w formie cząsteczkowej jednego równania reakcji
0 p. – błędne napisanie obu równań reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) lub brak odpowiedzi

c) (0-1)

Tworzenie informacji Zaprojektowanie otrzymywania różnych substancji w procesach elektrolizy (III.2.15)

Poprawna odpowiedź:

Równanie reakcji katodowej: Li+ + e → Li
Równanie reakcji anodowej: 2H → H2 + 2e

1 p. – poprawne napisanie równań reakcji elektrodowych
0 p. – błędne napisanie jednego równania lub obu równań reakcji
– odwrotne przypisanie równań
– brak odpowiedzi

2372

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 16. (2 pkt)

W poniższej tabeli przedstawiono równania reakcji elektrodowych oraz odpowiadające im wartości potencjałów standardowych dwóch półogniw redoks tworzących tzw. akumulator kwasowo-ołowiowy.

Równanie reakcji elektrodowej Potencjał standardowy
PbSO4 + 2e– ⇄ Pb + SO2-4 = ‒ 0,36 V
PbO2 + 4H+ + SO2-+ 2e– ⇄ PbSO4 + 2H2O = + 1,69 V

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2003.

Korzystając z podanych informacji, napisz sumaryczne równanie reakcji, która zachodzi w pracującym akumulatorze kwasowo ołowiowym, oraz oblicz siłę elektromotoryczną (SEM) tego ogniwa w warunkach standardowych.

Równanie reakcji:

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

SEM: …………………………………………………………………………………………………………………………..

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Tworzenie informacji
Korzystanie z informacji
Przewidywanie kierunku przebiegu reakcji utlenianiaredukcji (III.1.5)
Obliczenie SEM ogniwa (II.5.e.1)

Poprawna odpowiedź:
Równanie reakcji:
•    PbO2 + 4H+ + Pb + 2SO2-4 → 2PbSO4 + 2H2O
•    Pb + PbO2 + 2H2SO4 → 2PbSO4 + 2H2O
SEM:
1,69 V + 0,36 V = 2,05 V

2 p. – poprawne napisanie sumarycznego równania reakcji oraz poprawne obliczenie SEM i podanie wyniku z jednostką
Uwaga: Zapis „⇄” w równaniu reakcji powoduje utratę punktu.
1 p. – poprawne napisanie sumarycznego równania reakcji oraz błędne obliczenie SEM (błędna wartość liczbowa lub brak jednostki) lub brak obliczenia SEM
– błędne napisanie sumarycznego równania reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) lub brak równania reakcji oraz poprawne obliczenie SEM i podanie wyniku z jednostką
0 p. – błędne napisanie sumarycznego równania reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) oraz błędne obliczenie SEM (błędna wartość liczbowa lub brak jednostki)
– brak odpowiedzi

2373

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 15. (2 pkt)

Przygotowano 200 gramów wodnego roztworu maltozy o stężeniu 25,65% masowych. Po częściowej hydrolizie maltozy zachodzącej zgodnie z równaniem:

C12H22O11 + H2O —kat.→ 2C6H12O6

sumaryczna liczba moli cukrów redukujących (glukozy i maltozy) w roztworze wynosiła 0,28 mola.

Oblicz stężenie glukozy, wyrażone w procentach masowych, w roztworze powstałym po częściowej hydrolizie maltozy. Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku. W obliczeniach przyjmij przybliżone wartości mas molowych:

MC12H22O11 = 342 g · mol1 , MC6H12O6 = 180 g · mol1 .

 

Obliczenia:

 

 

 

 

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Wykonanie obliczeń z zastosowaniem pojęcia mola (II.5.b.2) i stężenia procentowego (II.5.d.1)

Przykład poprawnego rozwiązania:

W 200 g roztworu przed hydrolizą znajduje się 51,3 g maltozy ⇒ 0,15 mola maltozy
x    –  liczba moli glukozy w roztworze po hydrolizie
0,15 – 0,5x    –  liczba moli maltozy w roztworze po hydrolizie
0,28 = x + 0,15 – 0,5x
x = 0,26 mola glukozy ⇒ 46,8 g

Cp=46,8 g200 g·100%=23,4%

2 p. – zastosowanie poprawnej metody uwzględniającej stechiometrię przemiany, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku z właściwą dokładnością i w procentach
Uwaga: Należy zwrócić uwagę na zależność wartości wyniku końcowego od ewentualnych wcześniejszych zaokrągleń. Należy uznać za poprawne wszystkie wyniki, które są konsekwencją przyjętych przez zdającego poprawnych zaokrągleń.
1 p. – zastosowanie poprawnej metody i:
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego
– błąd w zaokrągleniu wyniku
– inna niż wymagana dokładność wyniku
– niepodanie wyniku w procentach
0 p. – zastosowanie błędnej metody obliczenia lub brak rozwiązania

2374

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 14. (1 pkt)

Do 100 g wodnego roztworu NaOH o stężeniu 10% masowych dodano 100 g kwasu solnego o stężeniu 10% masowych.

Spośród podanych poniżej zależności wybierz i podkreśl tę, która jest prawdziwa dla otrzymanego roztworu.

pH > 7                               pH = 7                               pH < 7

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Selekcja i analiza informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.3)

Poprawna odpowiedź:

pH > 7                               pH = 7                               pH < 7

1 p. – wybór i podkreślenie właściwej zależności
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

2375

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 13. (1 pkt)

W 1 dm3 pewnego wodnego roztworu znajdowało się 1,0 · 10-10 mola jonów Cl , 1,0 · 10-10 mola jonów I oraz jony Na+. Do roztworu wprowadzono kroplę roztworu AgNO3 zawierającą 1,0 · 10-5 mola tej soli.
Iloczyny rozpuszczalności AgCl i AgI w temperaturze T, w której przeprowadzono doświadczenie, wynoszą:

KSO = [Ag+]·[Cl] = 1,8 · 10-10 i KSO = [Ag+]·[I] = 8,5 · 10-17

Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002.

Do wodnego roztworu zawierającego aniony chlorkowe (Cl ) i cząsteczki amoniaku (NH3) wprowadzono roztwór zawierający kationy srebra (Ag+). Nie zaobserwowano jednak wytrącenia osadu, który świadczyłby o powstaniu chlorku srebra (AgCl). Wynika to z faktu, że dla jonów Ag+ reakcją uprzywilejowaną w stosunku do reakcji tworzenia AgCl jest reakcja tworzenia jonu kompleksowego o liczbie koordynacyjnej 2, w którym rolę ligandów pełnią cząsteczki amoniaku.

Napisz w formie jonowej równanie reakcji prowadzącej do powstania opisanego jonu kompleksowego.

 

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Zapisanie równań reakcji chemicznych na podstawie słownego opisu przemiany (I.3.a.4)

Przykłady poprawnej odpowiedzi:

•     Ag+ + 2NH3 → [Ag(NH3)2]+
•     Ag+ + Cl + 2NH3 → [Ag(NH3)2]+ + Cl

1 p. – poprawne napisanie w formie jonowej równania reakcji
0 p. – błędne napisanie równania reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) lub brak odpowiedzi

2376

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 12. (1 pkt)

W 1 dm3 pewnego wodnego roztworu znajdowało się 1,0 · 10-10 mola jonów Cl , 1,0 · 10-10 mola jonów I oraz jony Na+. Do roztworu wprowadzono kroplę roztworu AgNO3 zawierającą 1,0 · 10-5 mola tej soli.
Iloczyny rozpuszczalności AgCl i AgI w temperaturze T, w której przeprowadzono doświadczenie, wynoszą:

KSO = [Ag+]·[Cl] = 1,8 · 10-10 i KSO = [Ag+]·[I] = 8,5 · 10-17

Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002.

Oceń, czy w temperaturze T może istnieć roztwór, w którym iloczyn stężeń molowych kationów srebra i anionów chlorkowych wynosiłby 2 · 10-5 . Uzasadnij swoje stanowisko.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Tworzenie informacji Sformułowanie wniosku (III.3.6)

Przykład poprawnej odpowiedzi:

Nie może, ponieważ podany iloczyn stężeń jonów jest większy od iloczynu rozpuszczalności AgCl.

1 p. – poprawna ocena wraz z uzasadnieniem
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

2377

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 11. (1 pkt)

W 1 dm3 pewnego wodnego roztworu znajdowało się 1,0 · 10-10 mola jonów Cl , 1,0 · 10-10 mola jonów I oraz jony Na+. Do roztworu wprowadzono kroplę roztworu AgNO3 zawierającą 1,0 · 10-5 mola tej soli.
Iloczyny rozpuszczalności AgCl i AgI w temperaturze T, w której przeprowadzono doświadczenie, wynoszą:

KSO = [Ag+]·[Cl] = 1,8 · 10-10 i KSO = [Ag+]·[I] = 8,5 · 10-17

Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002.

Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która zaszła jako pierwsza podczas opisanego doświadczenia.

 

 

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Zastosowanie iloczynu rozpuszczalności do przewidywania możliwości strącania osadu (II.1.b.8)

Poprawna odpowiedź:

Ag+ + I → AgI ↓

1 p. – poprawne napisanie w formie jonowej skróconej równania reakcji
0 p. – błędne napisanie równania reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) lub brak odpowiedzi

2378

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 10. (2 pkt)

W reaktorze o objętości 1 dm3 przebiega w stałej temperaturze T reakcja opisana schematem

A (g) + B (g) ⇄ 2C (g) + D (g)

Po zmieszaniu substratów A i B w stosunku molowym 1 : 1 zainicjowano reakcję. W mieszaninie równowagowej stężenie substancji D było równe 2 mol · dm-3 , a stosunek stężeń molowych reagentów B i C wynosił [B]:[C] = 1 : 2,3.

Oblicz stałą równowagi tej reakcji w temperaturze T. Wynik podaj z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

Obliczenia:

 

 

 

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Wykonanie obliczeń związanych ze stałą równowagi (II.5.f.1)

Przykłady poprawnego rozwiązania:

•    [D] = 2 mol · dm–3 [C] = 4 mol·dm–3

[B] = [C] ·12,3=1,74 mol·dm3      [A] = [B] = 1,74 mol·dm3 K=[C]2[D][A][B]       K= 42·21,74·1,74        K=10,57

•    Stężenia reagentów w mieszaninie równowagowej:
      A           +           B           ⇄           2C           +           D
     (x-2)                (x-2)                2,3(x-2)                    2

K=[C]2[D][A][B]         K=2,32· (x  2)2·2(x  2)2        K=10,58

•    [D] = 2 mol·dm–3           [A] = [B]

[B][C]=12,3 C=2,3[B] K=[C]2[D][A][B]       K=5,29[B]2·2[B]2=10,58

2 p. – zastosowanie poprawnej metody przedstawiającej tok rozumowania, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku z właściwą dokładnością
Uwaga: Należy zwrócić uwagę na zależność wartości wyniku końcowego od ewentualnych wcześniejszych zaokrągleń. Należy uznać za poprawne wszystkie wyniki, które są konsekwencją przyjętych przez zdającego poprawnych zaokrągleń.
1 p. – zastosowanie poprawnej metody i:
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego
– błąd w zaokrągleniu wyniku
– inna niż wymagana dokładność wyniku
– błędna jednostka
0 p. – zastosowanie błędnej metody obliczenia

np. przyjęcie założenia, że [A] = [B] = 1 mol·dm3 i K =2,32·21·1

lub [A] = [B] =12,3mol·dm3 i K =1·212,3·12,3

– brak rozwiązania

2379

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 9. (4 pkt)

Poniżej przedstawiony jest schemat reakcji:

MnO4 +  H2O2 + H+ → Mn2+ + O2 + H2O

a) Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równanie reakcji redukcji i równanie reakcji utleniania zachodzących podczas tej przemiany.

Równanie reakcji redukcji:

 

Równanie reakcji utleniania:

 

b) Uzupełnij współczynniki stechiometryczne w poniższym schemacie.

 

………. MnO4 + ………. H2O2 + ……….H+ → ……….Mn2+ + ……….O2 + ……….H2O

c) Napisz, jaką funkcję (utleniacza czy reduktora) pełni w tej reakcji nadtlenek wodoru.

 

 

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0-2)

Wiadomości i rozumienie Zastosowanie prawa zachowania masy, prawa zachowania ładunku oraz zasady bilansu elektronowego do uzgadniania równań reakcji zapisanych jonowo (I.3.a.1)

Poprawna odpowiedź:

Równanie procesu redukcji:  MnO4 +  8H+ + 5e → Mn2+ + 4H2O           (│ x 2)

Równanie procesu utleniania:  H2O2 → O2 + 2H+ +2e                                (│ x 5)

2 p. – poprawne napisanie w formie jonowo-elektronowej obu równań
1 p. – poprawne napisanie w formie jonowo-elektronowej tylko jednego równania
0 p. – błędne napisanie obu równań (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu)
– odwrotne przypisanie równań procesowi utleniania i redukcji
– brak odpowiedzi

b) (0-1)

Wiadomości i rozumienie Zastosowanie prawa zachowania masy, prawa zachowania ładunku oraz zasady bilansu elektronowego do uzgadniania równań reakcji zapisanych jonowo (I.3.a.1)

Poprawna odpowiedź:

2MnO4 + 5H2O2 + 6H+  →  2Mn2+ + 5O2 + 8H2

1 p. – poprawne uzupełnienie współczynników stechiometrycznych
Uwaga: Zdający otrzymuje 1 punkt również wtedy, gdy nie otrzymał oceny pozytywnej za zapisanie równań w części a) zadania, ale poprawnie dobrał współczynniki w części b).
0 p. – błędne uzupełnienie współczynników stechiometrycznych lub brak odpowiedzi

c) (0-1)

Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie pojęć: stopień utlenienia, utleniacz, reduktor, utlenianie, redukcja (I.1.h.1)

Poprawna odpowiedź:

Nadtlenek wodoru pełni funkcję reduktora.

1 p. – poprawne określenie funkcji nadtlenku wodoru
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

2380

Matura Maj 2013, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 8. (3 pkt)

Rozkład nadtlenku wodoru w obecności pewnego katalizatora przebiega według równania kinetycznego

v=k·cH2O2

Do próbki z roztworem nadtlenku wodoru o stężeniu 20,0 mol · dm-3 dodano katalizator i stwierdzono, że po upływie 5 minut stężenie nadtlenku wodoru zmalało do 14,5 mol · dm-3 , po upływie 10 minut wynosiło 10,6 mol · dm-3 , a po upływie 15 minut było równe 7,8 mol · dm-3. Stała szybkości reakcji w warunkach prowadzenia procesu wynosi k = 0,063 min-1 .

a) Korzystając z informacji, uzupełnij poniższą tabelę, a następnie narysuj wykres zależności stężenia nadtlenku wodoru od czasu.

czas, min 0 5 10 15
stężenie, mol ·dm-3

b) Na podstawie odpowiednich obliczeń i wykresu ustal, po jakim czasie szybkość reakcji będzie równa 0,819 mol · dm-3 · min -1 .

Obliczenia:

 

 

Szybkość reakcji będzie równa 0,819 mol · dm-3 ·min -1  po czasie ……………………………………….

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0-1)

Korzystanie z informacji Skonstruowanie tabel prezentujących określone dane; skonstruowanie wykresów według podanych zależności (II.4.a.1,3)

Poprawna odpowiedź:

czas, min 0 5 10 15
stężenie, mol ·dm-3 20,0 14,5 10,6 7,8

1 p. – poprawne uzupełnienie tabeli i narysowanie wykresu
Uwaga: Za wykres, który będzie linią prostą, należy przyznać 0 punktów.
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

b) (0-2)

Korzystanie z informacji Wykonanie obliczeń związanych z szybkością reakcji (II.5.g)
Uzupełnienie brakujących danych na podstawie informacji podanych w formie wykresu (II.2)

Przykład poprawnego rozwiązania:

v=k·cH2O2cH2O2=vk

 

cH2O2=0,8190,063=13 mol·dm3

 

cH2O2=13 mol· dm3 t6,5 minuty lub 6 minut 30 sekund

2 p. – zastosowanie poprawnej metody, tzn. poprawne obliczenie stężenia H2O2 i poprawny odczyt z poprawnie wykonanego wykresu w zakresie 6–7 minut, oraz podanie wyniku we właściwych jednostkach
Uwaga: Każdy odczyt z wykresu narysowanego przez zdającego należy oceniać indywidualnie.
1 p. – poprawne wykonanie obliczeń i błędny odczyt z poprawnego wykresu
– poprawne wykonanie obliczeń i poprawny odczyt z błędnego wykresu
– poprawne wykonanie obliczeń, poprawny odczyt z wykresu oraz podanie wyniku z błędną jednostką lub bez jednostki
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego, ale odczyt z wykresu adekwatny do otrzymanego wyniku
0 p. – zastosowanie błędnej metody obliczenia lub brak rozwiązania