Matura Biolchem

2211

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 3. (1 pkt)

Uzupełnij poniższy schemat poziomów energetycznych, tak aby ilustrował on rozmieszczenie elektronów w atomie miedzi (w stanie podstawowym) w podpowłokach 3d i 4s.

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Wiadomości i rozumienie.

Zastosowanie zasad rozmieszczania elektronów na orbitalach do zapisu konfiguracji elektronowych (I.1.a.4).

Poprawna odpowiedź

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne uzupełnienie całego schematu.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

2212

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 4. (1 pkt)

Uzupełnij poniższą tabelę − wpisz wszystkie wartości wymienionych w niej liczb kwantowych, które opisują stan elektronów podpowłoki 3d.

Liczba kwantowa	Wartość lub wartości
główna, n
poboczna (orbitalna), l
magnetyczna, m

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Wiadomości i rozumienie.

Opisanie stanu elektronu w atomie za pomocą liczb kwantowych (I.1.a.6).

Poprawna odpowiedź

Liczba kwantowa	Wartość lub wartości
główna, n	3
poboczna (orbitalna), l	2
magnetyczna, m	–2, –1, 0, 1, 2

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne uzupełnienie całej tabeli.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

2213

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 5. (1 pkt)

Na trwałość jądra atomowego ma wpływ stosunek liczby neutronów do liczby protonów. Kiedy jądro ma nadmiar protonów, w jego wnętrzu może zajść przemiana β⁺, w której z protonu powstają neutron, pozyton i neutrino.

$p_{1}^{1} \to n_{0}^{1} + e_{+}^{+ 1}_{0} + v_{0}^{0}$

Pozyton, e⁺, jest cząstką różniącą się od elektronu tylko znakiem ładunku elektrycznego. Bezwzględna wartość ładunku oraz masa obydwu cząstek są jednakowe. Neutrino, ν, jest nienaładowaną elektrycznie cząstką o masie spoczynkowej bliskiej zeru.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010
oraz A. Czerwiński, Energia jądrowa i promieniotwórczość, Warszawa 1998.

Pozytonowa tomografia emisyjna jest metodą diagnostyki medycznej, w której wykorzystuje się strumień pozytonów. Ich źródłem może być sztuczny radioizotop fluoru ¹⁸F . Izotop ten otrzymuje się przez napromieniowanie protonami izotopu tlenu ¹⁸O .

Napisz równania opisanych reakcji − uzupełnij poniższe schematy.

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Wiadomości i rozumienie.

Zapisanie równań naturalnych przemian promieniotwórczych oraz sztucznych reakcji jądrowych i przewidywanie ich produktów (I.3.a.3).

Poprawna odpowiedź

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne uzupełnienie wszystkich pól w obu schematach.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

2214

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 6. (1 pkt)

Na trwałość jądra atomowego ma wpływ stosunek liczby neutronów do liczby protonów. Kiedy jądro ma nadmiar protonów, w jego wnętrzu może zajść przemiana β⁺, w której z protonu powstają neutron, pozyton i neutrino.

$p_{1}^{1} \to n_{0}^{1} + e_{+}^{+ 1}_{0} + v_{0}^{0}$

Pozyton, e⁺, jest cząstką różniącą się od elektronu tylko znakiem ładunku elektrycznego. Bezwzględna wartość ładunku oraz masa obydwu cząstek są jednakowe. Neutrino, ν, jest nienaładowaną elektrycznie cząstką o masie spoczynkowej bliskiej zeru.

Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010
oraz A. Czerwiński, Energia jądrowa i promieniotwórczość, Warszawa 1998.

Jądro o liczbie atomowej Z₁ i liczbie masowej A₁ uległo przemianie β⁺, w której wyniku powstało jądro o liczbie atomowej Z₂ i liczbie masowej A₂.

Spośród podanych zależności wybierz i podkreśl te, które są prawdziwe dla Z₁ i Z₂ oraz dla A₁ i A₂.

Z₂ = Z₁ – 1 Z₂ = Z₁ Z₂ = Z₁ + 1
A₂ = A₁ – 1 A₂ = A₁ A₂ = A₁ + 1

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Korzystanie z informacji.

Opisanie za pomocą schematu przebiegu zjawisk lub procesów (II.4.b.1).

Poprawna odpowiedź

Z₂ = Z₁ – 1
A₂ = A₁

Schemat punktowania

1 p. – za wskazanie dwóch poprawnych zależności.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

2215

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 7. (2 pkt)

W temperaturze 20 ºC i pod ciśnieniem 1005 hPa wykonano eksperyment, którego przebieg przedstawiono na rysunku. W kolbie zaszła reakcja opisana równaniem:

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

Oblicz, ile cm³ kwasu solnego o stężeniu 2 mol · dm^–3 potrzeba do całkowitego roztworzenia 2 gramów magnezu. Wynik zaokrąglij do jedności.

Obliczenia:

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Korzystanie z informacji.

Wykonanie obliczeń stechiometrycznych na podstawie równania reakcji (II.5.c).
Obliczenie objętości roztworu (II.5.d.2).

Przykładowe rozwiązanie

n_{HCl} = 2 n_{Mg} = 2 \frac{m_{Mg}}{M_{Mg}} = 2 \cdot \frac{2 g}{24, 31 g \cdot {mol}^{- 1}} = 0, 16 mol

V_{HCl} = \frac{n_{HCl}}{c_{HCl}} = \frac{0, 16 mol}{2 mol \cdot {dm}^{- 3}} = 0, 08 {dm}^{3} = 80 {cm}^{3}

Należy uznać za poprawne również te odpowiedzi, które są zaokrągleniem wyniku obliczeń w górę, ponieważ chodzi o całkowite roztworzenie magnezu.

Schemat punktowania

2 p. – za zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku z właściwą dokładnością w cm³.
1 p. – za zastosowanie poprawnej metody, ale:
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego.
lub
– podanie wyniku z błędną jednostką.
0 p. – za zastosowanie błędnej metody obliczenia albo brak rozwiązania.

Drukuj zadanie:

2216

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 8. (1 pkt)

W temperaturze 20 ºC i pod ciśnieniem 1005 hPa wykonano eksperyment, którego przebieg przedstawiono na rysunku. W kolbie zaszła reakcja opisana równaniem:

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

Opisz sposób wyodrębnienia z mieszaniny poreakcyjnej jonowego produktu tej reakcji. Załóż, że magnez przereagował całkowicie.

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Tworzenie informacji.

Zaprojektowanie metody rozdzielania składników mieszaniny homogenicznej (III.2.1).

Poprawna odpowiedź

Należy odparować wodę z mieszaniny poreakcyjnej.

Schemat punktowania

1 p. – za poprawną odpowiedź.
0 p. – za błędną odpowiedź albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

2217

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 9. (3 pkt)

W temperaturze 20 ºC i pod ciśnieniem 1005 hPa wykonano eksperyment, którego przebieg przedstawiono na rysunku. W kolbie zaszła reakcja opisana równaniem:

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

Wykonaj obliczenia i oceń, czy wodór wydzielony w reakcji 2 gramów magnezu z nadmiarem kwasu solnego w temperaturze 20 ºC i pod ciśnieniem 1005 hPa zmieści się w użytym w doświadczeniu cylindrze miarowym o pojemności 1000 cm³. Uniwersalna stała gazowa R = 83,1 dm³ · hPa · mol^–1· K^–1.

Obliczenia:

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Korzystanie z informacji.

Wykonanie obliczeń stechiometrycznych na podstawie równania reakcji (II.5.c).
Zastosowanie do obliczeń równania Clapeyrona (II.5.b.1).

Przykładowe rozwiązanie

n_{H_{2}} = n_{Mg} = \frac{m_{Mg}}{M_{Mg}} = \frac{2 g}{24, 31 g \cdot {mol}^{- 1}} = 0, 08 mol

p V = n R T \Rightarrow V = \frac{n R T}{p}

V_{H_{2}} = \frac{0, 08 mol \cdot 83, 1 {dm}^{3} \cdot hPa \cdot {mol}^{- 1} \cdot K^{- 1} \cdot 293 K}{1005 hPa} = 1, 938 {dm}^{3} = 1938 {cm}^{3}

\Rightarrow V_{H_{2}} > 1000 {cm}^{3}

Nie zmieści się.

Schemat punktowania

2 p. – za zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku z jednostką.
1 p. – za zastosowanie poprawnej metody, ale:
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego.
lub
– podanie wyniku z błędną jednostką lub bez jednostki.
0 p. – za zastosowanie błędnej metody obliczenia albo brak rozwiązania.
oraz
1 p. – za sformułowanie wniosku adekwatnego do otrzymanego (poprawnego lub błędnego) wyniku liczbowego.
0 p. – za brak rozwiązania zadania lub sformułowanie wniosku nieadekwatnego do otrzymanego wyniku liczbowego albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

2218

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 10. (1 pkt)

W temperaturze 20 ºC i pod ciśnieniem 1005 hPa wykonano eksperyment, którego przebieg przedstawiono na rysunku. W kolbie zaszła reakcja opisana równaniem:

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

W opisanych warunkach eksperymentu reakcja magnezu z kwasem solnym zachodziła bardzo szybko.

Wymień dwa sposoby zmiany warunków wykonania eksperymentu, w których wyniku szybkość zachodzącej reakcji będzie mniejsza.

I sposób: ………………………………………………………………………………………………………………………

II sposób: …………………………………………………………………………………………………………………….

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Wiadomości i rozumienie.

Określenie wpływu różnych czynników na przebieg reakcji chemicznej (I.3.d.1).

Przykładowe odpowiedzi
• ochłodzenie mieszaniny reakcyjnej
• zmniejszenie stężenia kwasu solnego (rozcieńczenie kwasu)
• zmniejszenie stopnia rozdrobnienia magnezu (użycie magnezu w większych kawałkach)
• dodanie inhibitora

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne wskazanie dwóch sposobów zmniejszenia szybkości reakcji.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

2219

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 11. (1 pkt)

W temperaturze 25 ºC sacharoza hydrolizuje w środowisku o odczynie kwasowym, tak że po upływie 192 minut reakcji ulega połowa początkowej ilości disacharydu. Oznacza to, że okres półtrwania sacharozy w opisanych warunkach jest równy 192 minuty.

Na podstawie: P.W. Atkins, Chemia fizyczna, Warszawa 2001.

Oblicz, po ilu minutach ulegnie hydrolizie w opisanych warunkach 75% początkowej ilości sacharozy. Wynik podaj w zaokrągleniu do jedności.

Obliczenia:

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Korzystanie z informacji.

Wykonanie obliczeń stechiometrycznych (II.5.c).

Przykładowe rozwiązanie

Po 192 min przereaguje 50% początkowej ilości sacharozy. Po kolejnych 192 minutach przereaguje 50% z pozostałych 50% początkowej ilości sacharozy, czyli 25% ilości początkowej, a więc po 2 · 192 min = 384 minutach przereaguje 50% + 25% = 75% początkowej ilości sacharozy.

Schemat punktowania

1 p. – za podanie poprawnego wyniku.
0 p. – za błędny wynik albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

2220

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 12. (1 pkt)

W odpowiednich warunkach cyklopropan przekształca się w propen według schematu

cyklopropan (g) → propen (g)

Napisz równanie opisanej reakcji. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) lub uproszczone.

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Wiadomości i rozumienie.

Napisanie równania reakcji na podstawie graficznego opisu przemiany (I.3.a.4).

Poprawna odpowiedź

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne napisanie równania reakcji.
0 p. – za błędne napisanie równania reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) albo brak odpowiedzi.

Drukuj zadanie:

BIOLOGIA

ZADANIA MATURALNE

CHEMIA

ZADANIA MATURALNE

Kategorie zadań

Typ zadań

Poziom

Typ matury

Formula matury

Rok matury

Miesiąc matury

Zadania maturalne z chemii

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 3. (1 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 4. (1 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 5. (1 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 6. (1 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 7. (2 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 8. (1 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 9. (3 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 10. (1 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 11. (1 pkt)

Matura Maj 2015, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 12. (1 pkt)

PARTNERZY