Zadania maturalne z chemii

Pewna roślina rosnąca na glebie o odczynie kwasowym ma kwiaty w kolorze niebieskim, a gdy odczyn gleby jest zasadowy, jej kwiaty mają zabarwienie różowoczerwone. Gleba, na której posadzono tę roślinę, pierwotnie miała odczyn obojętny, ale do jej użyźnienia zastosowano siarczan(VI) amonu.

a) Określ kolor, na jaki zabarwiły się kwiaty tej rośliny po użyciu siarczanu(VI) amonu.

Kwiaty zabarwiły się na kolor ………………………………………………………………………………………..

b) Uzasadnij swoją odpowiedź, zapisując w formie jonowej skróconej odpowiednie
równanie reakcji.

Równanie reakcji: …………………………………………………………………………………………………………

W teorii Brönsteda sprzężoną parą kwas-zasada nazywa się układ złożony z kwasu oraz zasady, która powstaje z tego kwasu przez odłączenie protonu.

Dla przemiany przedstawionej równaniem:

                      CH₃NH₂ + H₂O ⇄ CH₃NH⁺₃ + OH⁻

napisz wzory kwasów i zasad, które w tej reakcji tworzą sprzężone pary.

Sprzężona para 1

Sprzężona para 2

W poniższej tabeli podano wartości stopnia dysocjacji trzech kwasów karboksylowych w ich
wodnych roztworach o stężeniu 0,1 mol/dm³ w temperaturze 25 °C.

Na podstawie: Z. Dobkowska: Szkolny poradnik chemiczny, Warszawa 1990

Na podstawie podanych wartości stopnia dysocjacji uszereguj podane kwasy od najsłabszego do najmocniejszego.

Przygotowano wodne roztwory kwasów HX i HY oraz ich soli NaX i NaY, wszystkie o stężeniach 1 mol/dm³. Stałe dysocjacji kwasowej HX i HY w temperaturze 25 °C są odpowiednio równe: K_a(HX) = 4,0·10^–5, K_a(HY) = 2,3·10^–2.

a) Posługując się zapisem w formie cząsteczkowej, dopisz do podanych substratów produkty reakcji lub napisz, że przemiana nie zachodzi.

NaX + HY → ……………………………………………………………………………………………………………….
NaY + HX → ……………………………………………………………………………………………………………….

b) Wskaż kwas (HX lub HY), którego roztwór o stężeniu 1 mol/dm³ ma wyższe pH.

Do oceny mocy elektrolitu stosuje się stopień dysocjacji oraz stałą dysocjacji, jednak w tablicach chemicznych zwykle podawane są wartości stałej dysocjacji.

Wyjaśnij, dlaczego stała dysocjacji lepiej charakteryzuje moc elektrolitu.

W temperaturze 700 K stężeniowa stała równowagi reakcji opisanej równaniem:

CO _(g)+ H₂O _(g) ⇄ CO_{2 (g)}+ H_{2 (g)}

ma wartość 9,0.
Do reakcji tej użyto pary wodnej (H₂O) oraz gazu syntezowego, czyli mieszaniny CO i H₂, zamiast czystego CO. Reakcję prowadzono w układzie zamkniętym. Po osiągnięciu stanu równowagi w temperaturze 700 K stężenia CO, CO₂, H₂ były odpowiednio równe:

[CO] = 0,3 mol/dm³, [CO₂] = 6,3 mol/dm³, [H₂] = 12,9 mol/dm³.

Oblicz stężenie równowagowe pary wodnej w temperaturze 700 K. Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.

W temperaturze 700 K stężeniowa stała równowagi reakcji opisanej równaniem:

CO _(g)+ H₂O _(g) ⇄ CO_{2 (g)}+ H_{2 (g)}

ma wartość 9,0.
Do reakcji tej użyto pary wodnej (H₂O) oraz gazu syntezowego, czyli mieszaniny CO i H₂, zamiast czystego CO. Reakcję prowadzono w układzie zamkniętym. Po osiągnięciu stanu równowagi w temperaturze 700 K stężenia CO, CO₂, H₂ były odpowiednio równe:

[CO] = 0,3 mol/dm³, [CO₂] = 6,3 mol/dm³, [H₂] = 12,9 mol/dm³.

Korzystając z podanych w informacji wartości stężeń równowagowych reagentów, oblicz i napisz, w jakim stosunku molowym występowały CO i H₂ w gazie syntezowym użytym do realizacji opisanej przemiany.

Do dwóch probówek wprowadzono po 5 cm³ wodnego roztworu chlorku chromu(III). Do każdej z nich dodano po 5 cm³ rozcieńczonej wody amoniakalnej i zaobserwowano wytrącenie się osadu o barwie szarozielonej. Następnie do pierwszej probówki dodano kilka cm³ stężonego roztworu wodorotlenku sodu, a do drugiej taką samą objętość kwasu solnego. Zaobserwowano, że szarozielony osad rozpuścił się w obu probówkach.

a) Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji chlorku chromu(III) z wodą amoniakalną.

b) Na podstawie opisanych wyników doświadczenia określ charakter chemiczny związku tworzącego osad o szarozielonej barwie.

Aniony dichromianowe(VI) reagują z kationami żelaza(II) w środowisku kwasowym według następującego schematu:

Cr₂O^2-₇ + Fe²⁺ + H⁺ ⎯⎯→ Cr³⁺ + Fe³⁺ + H₂O

a) Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania dokonujących się w czasie tej reakcji.

Równanie procesu redukcji:

Równanie procesu utleniania:

b) Dobierz i uzupełnij współczynniki stechiometryczne w poniższym schemacie.

…… Cr₂O^2-₇ + …… Fe²⁺ + …… H⁺ ⎯⎯→ …… Cr³⁺ + …… Fe³⁺ + …… H₂O

c) Podaj stosunek molowy utleniacza do reduktora.

Stosunek molowy utleniacza do reduktora: ……………………. : ……………………….

W poniższej tabeli przedstawiono równania reakcji elektrodowych oraz odpowiadające im wartości potencjałów standardowych dwóch półogniw redoks tworzących tzw. ogniwo niklowo-kadmowe.

Na podstawie: W. Mizerski: Tablice chemiczne, Warszawa 2003

a) Korzystając z podanych informacji, napisz sumaryczne równanie reakcji, która zachodzi w pracującym ogniwie niklowo-kadmowym.

b) Oblicz siłę elektromotoryczną (SEM) tego ogniwa w warunkach standardowych.

SEM: …………………………………………………………………………………………………………………………..

Wilgotne powietrze stanowi środowisko korozyjne, w którym metalowe przedmioty narażone są na zniszczenie. Metale można chronić przed korozją przez powlekanie ich powierzchni innymi metalami. Jeżeli w tym celu zastosuje się metal o potencjale większym od potencjału metalu chronionego (powłoka katodowa), pełne zabezpieczenie uzyskuje się tylko wówczas, gdy powłoka jest całkowicie szczelna. Jeżeli natomiast zastosuje się powłokę wykonaną z metalu o potencjale mniejszym od potencjału metalu chronionego (powłoka anodowa), jej uszkodzenie nie powoduje korozji metalu podłoża.
O charakterze danej powłoki metalicznej na stali można wnioskować, porównując wartości standardowych potencjałów odpowiednich elektrod (typu Me/Meⁿ⁺).

Oceń, który metal (cynk czy miedź) powinien być zastosowany do ochrony przed korozją w wilgotnym powietrzu stalowego przedmiotu narażonego na zarysowania.

Wybrany metal: ………………………………………..

Wilgotne powietrze stanowi środowisko korozyjne, w którym metalowe przedmioty narażone są na zniszczenie. Metale można chronić przed korozją przez powlekanie ich powierzchni innymi metalami. Jeżeli w tym celu zastosuje się metal o potencjale większym od potencjału metalu chronionego (powłoka katodowa), pełne zabezpieczenie uzyskuje się tylko wówczas, gdy powłoka jest całkowicie szczelna. Jeżeli natomiast zastosuje się powłokę wykonaną z metalu o potencjale mniejszym od potencjału metalu chronionego (powłoka anodowa), jej uszkodzenie nie powoduje korozji metalu podłoża.
O charakterze danej powłoki metalicznej na stali można wnioskować, porównując wartości standardowych potencjałów odpowiednich elektrod (typu Me/Meⁿ⁺).

W niektórych środowiskach następuje zmiana biegunowości układu: metal podłoża – metal powłoki ochronnej, a tym samym zmiana charakteru powłoki. Przykładem może być powłoka cynowa na stali: w wilgotnym powietrzu wykazuje ona charakter katodowy, natomiast w warunkach beztlenowych stanowi powłokę anodową.

Dokończ poniższe zdanie, wpisując właściwą nazwę.

Po mechanicznym uszkodzeniu cynowej powłoki na wewnętrznej stalowej powierzchni zamkniętej puszki z konserwą cyna ulega procesowi

^{(utleniania / redukcji).}

Narysuj wzór strukturalny lub półstrukturalny (grupowy) węglowodoru, w którego cząsteczce występuje osiem wiązań σ i jedno wiązanie π.

Alkeny bardzo łatwo przyłączają bromowodór lub chlorowodór. Reakcje te nie wymagają użycia katalizatorów ani podwyższenia temperatury. Powstałe w wyniku tej przemiany halogenki alkilowe mogą ulegać reakcji podstawienia lub reakcji eliminacji. Temperatura pokojowa i użycie wody jako rozpuszczalnika sprzyja reakcji podstawienia, natomiast użycie alkoholowego roztworu wodorotlenku potasu w podwyższonej temperaturze (około 80 ºC) prowadzi do reakcji eliminacji.
W obecności kwasu siarkowego(VI) alkeny mogą reagować także z wodą, dając alkohole.
Poniżej przedstawiono ciąg przemian:

but-1-en ⎯⎯₁→ 2-chlorobutan ⎯⎯₂→ but-2-en ⎯⎯₃→ butan-2-ol

Skorzystaj z powyższej informacji i napisz równania reakcji 1, 2 oraz 3, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych. Jeżeli reakcja wymaga użycia katalizatora, odpowiedniego środowiska lub podwyższenia temperatury, napisz to nad strzałką równania reakcji.

Równania reakcji:
1: ………………………………………………………………………………………………………………………………..

2: ………………………………………………………………………………………………………………………………..

3: ………………………………………………………………………………………………………………………………..

Poniżej podano dwa ciągi przemian chemicznych, w wyniku których otrzymano związki organiczne B i D.

CH₃–CH₂–CH₃ + Cl₂ ⎯⎯^światło⎯→ CH₃–CHCl–CH₃ ⎯⎯^KOH/H₂O⎯→ A ⎯^[O]→ B

CH₃–CH₂–CH₃ + Cl₂ ⎯⎯^światło⎯→ CH₃–CH₂–CH₂Cl ⎯⎯^KOH/H₂O⎯→ C ⎯^[O]→ D

a) Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) związku oznaczonego literą B oraz podaj nazwę systematyczną związku oznaczonego literą D.

Wzór związku B: ………………………………………………………………………………………………………….
Nazwa związku D: ………………………………………………………………………………………………………..

b) Stosując podział charakterystyczny dla chemii organicznej, określ typ reakcji, w wyniku których powstały związki oznaczone literami A i C.

Uzupełnij poniższy schemat, tak aby otrzymać wzór izomeru geometrycznego cis węglowodoru o wzorze grupowym

                                                                        CH₃–CH₂–CH=CH–CH₂–CH₃

Określ stopnie utlenienia atomów węgla w cząsteczce kwasu etanowego (octowego). Wypełnij tabelę, wpisując stopień utlenienia atomu węgla, którego symbol został podkreślony.

Spośród poniższych wzorów wybierz wszystkie, które są wzorami izomerów 1,2-dimetylobenzenu (napisz numery, którymi je oznaczono).

Wzory izomerów 1,2-dimetylobenzenu: ………………………………………………………………………….

Reakcją pozwalającą wykryć w związkach organicznych grupę

jest próba jodoformowa. Polega ona na reakcji związku organicznego z jodem w obecności NaOH w podwyższonej temperaturze. Po oziębieniu mieszaniny poreakcyjnej do temperatury pokojowej powstaje żółty, krystaliczny osad o charakterystycznym zapachu.
Jeżeli badanym związkiem jest propanon (aceton), produktami próby jodoformowej są: trijodometan, etanian sodu (octan sodu), jodek sodu i woda.

a) Korzystając z powyższych informacji, uzupełnij schemat, tak aby przedstawiał równanie opisanej reakcji w formie cząsteczkowej (wpisz wzory produktów reakcji i odpowiednie współczynniki stechiometryczne).

b) Napisz wzór tego produktu przemiany, który tworzy żółty, krystaliczny osad o charakterystycznym zapachu.

c) Napisz, czy próba jodoformowa pozwala na odróżnienie propanonu (acetonu) od etanalu, i uzasadnij swoje stanowisko.

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeżeli uznasz zdanie za prawdziwe, lub literę F, jeżeli uznasz je za fałszywe.

Pewien dwufunkcyjny związek organiczny ma masę molową równą 90 g/mol. W jego cząsteczce stosunek liczby atomów węgla, wodoru i tlenu wynosi 1 : 2 : 1.

a) Napisz wzór sumaryczny opisanego związku.

b) Wiedząc, że związek ten w roztworze wodnym dysocjuje z odszczepieniem jonu wodorowego oraz że jego cząsteczka jest achiralna, narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) tego związku.

Punkt izoelektryczny (pI) aminokwasu to pH roztworu, w którym cząsteczki tego aminokwasu występują głównie w formie jonów obojnaczych.
Kwas 2-aminobutanodiowy (asparaginowy) jest dikarboksylowym aminokwasem o wzorze sumarycznym C₄H₇O₄N. Jego punkt izoelektryczny pI = 2,87.

Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) jonu, który jest dominującą formą tego aminokwasu w roztworze o pH = 1.

Badano działanie świeżo strąconego wodorotlenku miedzi(II) na próbki wodnych roztworów glukozy i fruktozy. Używając uniwersalnego papierka wskaźnikowego, zbadano także odczyn wodnych roztworów obu związków. Obserwacje zestawiono w tabeli.

Korzystając z podanej informacji, uzupełnij poniższe zdania, wpisując w odpowiedniej formie gramatycznej określenia wybrane z poniższego zestawu.

związek kompleksowy, kwasowy, zasadowy, obojętny, utleniający, redukujący,

hydroksylowa, alkilowa, aldehydowa, ketonowa, aldoza, ketoza

1. Glukoza i fruktoza są białymi, krystalicznymi substancjami stałymi. Bardzo dobrze rozpuszczają się w wodzie. Odczyn ich wodnych roztworów jest …………………………………….. .

2. Reakcja glukozy z wodorotlenkiem miedzi(II) prowadzona na zimno potwierdza obecność w jej cząsteczce kilku grup ………………………………………………………… związanych z sąsiednimi atomami węgla. Glukoza w reakcji z wodorotlenkiem miedzi(II) przeprowadzanej na gorąco wykazuje właściwości …………………………………………………………………………., co wiąże się z obecnością w jej cząsteczce grupy ………………………………………………. .

3. Fruktoza, podobnie jak glukoza, tworzy z wodorotlenkiem miedzi(II) rozpuszczalne ………………………………………………………………………., dlatego obserwujemy powstanie szafirowego roztworu. Wynik reakcji fruktozy z wodorotlenkiem miedzi(II) prowadzonej w podwyższonej temperaturze wskazuje, że związek ten ma także właściwości …………………………………………………………………………., mimo że fruktoza zaliczana jest do ………………………………………………. .

Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg pozwoli na rozróżnienie roztworów dwóch triglicerydów: trioleinianu glicerolu i tristearynianiu glicerolu.

a) Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując nazwę odczynnika wybranego spośród następujących:
– stężony wodny roztwór wodorotlenku sodu NaOH _(aq)
– woda bromowa Br_{2 (aq)}
– rozcieńczony wodny roztwór kwasu etanowego (octowego) CH₃COOH _(aq)

Zgodnie z powyższym schematem do probówki I wprowadzono roztwór trioleinianu glicerolu w CCl₄, a do probówki II roztwór tristearynianu glicerolu w tym samym rozpuszczalniku. Następnie do obu probówek dodano wybrany odczynnik i ich zawartość energicznie wymieszano.

b) Napisz, co potwierdzi obecność roztworu trioleinianu glicerolu w probówce I i roztworu tristearynianu glicerolu w probówce II (porównaj przebieg doświadczenia w obu probówkach).

Probówka I:

Probówka II:

Ester metylowy kwasu 2-metylopropenowego (metakrylan metylu) jest monomerem poli(metakrylanu metylu).

Dokończ, stosując wzory półstrukturalne (grupowe), równanie reakcji polimeryzacji tego estru.

Poniżej przedstawiono wzór D-arabinozy (w projekcji Fischera).

Uzupełnij poniższy schemat, tak aby otrzymać wzór enancjomeru D-arabinozy.

Atomy pewnego pierwiastka w stanie podstawowym mają następującą konfigurację elektronów walencyjnych:

2s² 2p³      (L⁵)

Określ położenie tego pierwiastka w układzie okresowym, wpisując poniżej numer grupy oraz numer okresu.

Numer grupy: ………………………………………. Numer okresu: ………………………………………..

W jądrze pierwiastka X znajduje się tyle protonów, ile neutronów zawiera jądro ³⁰₁₄Si. Liczba masowa jednego z izotopów pierwiastka X jest równa liczbie elektronów w atomie ⁷⁴₃₄Se.

Korzystając z powyższej informacji, ustal liczbę atomową pierwiastka X oraz liczbę masową opisanego izotopu pierwiastka X.

Promieniotwórczy izotop pierwiastka Z uległ przemianie α i przekształcił się w izotop ²¹²₈₃Bi.

Korzystając z układu okresowego, ustal symbol pierwiastka Z.

Symbol pierwiastka Z: …………………………………………………………………………………………………..

Hemoglobina, złożone białko krwinek czerwonych (erytrocytów) o masie cząsteczkowej 70200 u, zawiera 0,3191% masowych żelaza.

Oblicz liczbę atomów żelaza znajdujących się w jednej cząsteczce tego białka. W obliczeniach przyjmij przybliżoną wartość masy atomowej żelaza MFe = 56 u.

Lit i sód to aktywne metale, które w związkach chemicznych przyjmują stopień utlenienia I. Reakcje litu i sodu z chlorem i siarką przebiegają podobnie – ich produktami są odpowiednie chlorki oraz siarczki. Reakcją, która odróżnia lit od sodu, jest utlenianie obu metali w strumieniu tlenu. Lit tworzy w tych warunkach tlenek o wzorze Li₂O, a sód – nadtlenek o wzorze Na₂O₂. Oba metale reagują z wodą, przy czym reakcja sodu z wodą przebiega gwałtowniej niż reakcja litu z wodą.

Napisz, jakie stopnie utlenienia przyjmują sód i tlen w nadtlenku sodu (Na₂O₂).

Stopień utlenienia sodu: …………………………….. Stopień utlenienia tlenu: ……………………………..

Lit i sód to aktywne metale, które w związkach chemicznych przyjmują stopień utlenienia I. Reakcje litu i sodu z chlorem i siarką przebiegają podobnie – ich produktami są odpowiednie chlorki oraz siarczki. Reakcją, która odróżnia lit od sodu, jest utlenianie obu metali w strumieniu tlenu. Lit tworzy w tych warunkach tlenek o wzorze Li₂O, a sód – nadtlenek o wzorze Na₂O₂. Oba metale reagują z wodą, przy czym reakcja sodu z wodą przebiega gwałtowniej niż reakcja litu z wodą.

Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji otrzymywania siarczku sodu z pierwiastków.

Lit i sód to aktywne metale, które w związkach chemicznych przyjmują stopień utlenienia I. Reakcje litu i sodu z chlorem i siarką przebiegają podobnie – ich produktami są odpowiednie chlorki oraz siarczki. Reakcją, która odróżnia lit od sodu, jest utlenianie obu metali w strumieniu tlenu. Lit tworzy w tych warunkach tlenek o wzorze Li₂O, a sód – nadtlenek o wzorze Na₂O₂. Oba metale reagują z wodą, przy czym reakcja sodu z wodą przebiega gwałtowniej niż reakcja litu z wodą.

Ustal, który z metali (lit czy sód) jest mniej reaktywny, i napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji tego metalu z wodą.

Wśród substancji o wzorach: Cl₂, I₂, KCl, KI, HCl, HI znajduje się substrat X oraz produkt Y reakcji opisanej schematem:

KBr + X → Br₂ + Y

Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji zilustrowanej schematem, zastępując litery X i Y wzorami substancji wybranymi spośród podanych w informacji (pamiętaj o uzgodnieniu współczynników stechiometrycznych).

W poniższej tabeli podane są dane fizykochemiczne dotyczące niektórych właściwości tlenu i azotu (pod ciśnieniem 1013 hPa).

* w temperaturze 20 °C       

Na podstawie: Z. Dobkowska, Szkolny poradnik chemiczny, Warszawa 1990

W przemyśle tlen otrzymuje się przez destylację skroplonego powietrza.

Korzystając z danych zawartych w informacji wprowadzającej, napisz, która substancja (tlen czy azot) pierwsza odparowuje podczas otrzymywania tlenu opisaną metodą, i uzasadnij swoją odpowiedź.

Pierwszy odparowuje …………………………………………………………………………………………………………………………………
Uzasadnienie: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………

W poniższej tabeli podane są dane fizykochemiczne dotyczące niektórych właściwości tlenu i azotu (pod ciśnieniem 1013 hPa).

* w temperaturze 20 °C       

Na podstawie: Z. Dobkowska, Szkolny poradnik chemiczny, Warszawa 1990

Pewną ilość mieszaniny tlenu i azotu (pod ciśnieniem 1013 hPa), w której stosunek objętościowy składników był równy 1 : 1, przepuszczano (w cyklu zamkniętym) przez wodę destylowaną o temperaturze 20 °C aż do nasycenia wody tymi gazami.

Korzystając z danych zawartych w informacji wprowadzającej, uzupełnij poniższe zdanie, wpisując: większy niż 1 : 1 albo mniejszy niż 1 : 1 , albo równy 1 : 1 .

Stosunek objętościowy tlenu do azotu w mieszaninie gazów po przepuszczeniu jej przez wodę destylowaną o temperaturze 20 °C (w celu nasycenia wody tymi gazami) jest…………………………………………………………. .

Ilość tlenku węgla(IV) emitowanego do atmosfery w wyniku spalania paliw kopalnych, np. w elektrociepłowniach, można ograniczyć, przepuszczając emitowane gazy przez wodną zawiesinę krzemianu wapnia. Zachodzi wtedy reakcja opisana równaniem:

2CO_{2 (g)} + H₂O _(c) + CaSiO_{3 (s)} → SiO_{2 (s)} + Ca(HCO₃)_{2 (s)}

Oblicz, ile gramów krzemianu wapnia (CaSiO₃) potrzeba do usunięcia 280,0 dm³ CO₂ (w warunkach normalnych) z gazów emitowanych z elektrociepłowni.

Amoniak (NH₃) wytwarza się w przemyśle w drodze bezpośredniej syntezy z pierwiastków (sposób 1). W laboratorium amoniak można otrzymać, działając na chlorek amonu (NH₄Cl) mocną zasadą, np. NaOH (sposób 2), lub przez rozkład termiczny chlorku amonu (sposób 3).

Napisz w formie cząsteczkowej równania opisanych reakcji.

Sposób 1: ……………………………………………………………………………………………………………………..

Sposób 2: ……………………………………………………………………………………………………………………..

Sposób 3: ……………………………………………………………………………………………………………………..

Korzystając z tabeli rozpuszczalności, zaprojektuj doświadczenie umożliwiające odróżnienie umieszczonych w oddzielnych, nieoznakowanych probówkach dwóch wodnych roztworów: chlorku baru (BaCl₂) i chlorku potasu (KCl).

a) Wybierz z podanego poniżej zestawu wodnych roztworów substancji jeden odczynnik potrzebny do przeprowadzenia doświadczenia i napisz jego wzór.
    • NaBr
    • AgNO₃
    • Na₃PO₄

Wzór wybranego odczynnika: ………………………………………………………………………………………..

b) Napisz, co zaobserwowano w każdej z probówek po dodaniu wybranego odczynnika.

Probówka z roztworem BaCl₂: ………………………………………………………………………………………..
Probówka z roztworem KCl: …………………………………………………………………………………………..

Przeprowadzono trzy doświadczenia, których przebieg zilustrowano na poniższych schematach.

W jednej z probówek zaobserwowano wydzielanie gazu, a w innej wytrącenie osadu.

Podaj numer probówki, w której wydzielił się gaz, oraz numer probówki, w której wytrącił się osad.

Numer probówki, w której wydzielił się gaz: ……………………………………………………………………
Numer probówki, w której wytrącił się osad: ……………………………………………………………………