Filtry wyszukiwania:

Kategorie zadań

Typ zadań

Poziom

Typ matury

Formula matury

Rok matury

Miesiąc matury

Zadania maturalne z chemii

Znalezionych zadań: 2621
2581

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 26. (1 pkt)

Spośród poniższych wzorów wybierz wszystkie, które są wzorami izomerów 1,2-dimetylobenzenu (napisz numery, którymi je oznaczono).

Wzory izomerów 1,2-dimetylobenzenu: ………………………………………………………………………….

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością i rozumieniem pojęć związanych z izomerią podstawienia (I.1.i)

Poprawna odpowiedź

•  Wzory izomerów 1,2-dimetylobenzenu: II    IV

1 p. – poprawne podanie obu numerów, którymi oznaczono wzory izomerów (II i IV)

0 p. – każda inna odpowiedź (np. wskazanie wzoru I)

– brak odpowiedzi

2582

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 27. (3 pkt)

Reakcją pozwalającą wykryć w związkach organicznych grupę

jest próba jodoformowa. Polega ona na reakcji związku organicznego z jodem w obecności NaOH w podwyższonej temperaturze. Po oziębieniu mieszaniny poreakcyjnej do temperatury pokojowej powstaje żółty, krystaliczny osad o charakterystycznym zapachu.
Jeżeli badanym związkiem jest propanon (aceton), produktami próby jodoformowej są: trijodometan, etanian sodu (octan sodu), jodek sodu i woda.

a) Korzystając z powyższych informacji, uzupełnij schemat, tak aby przedstawiał równanie opisanej reakcji w formie cząsteczkowej (wpisz wzory produktów reakcji i odpowiednie współczynniki stechiometryczne).

b) Napisz wzór tego produktu przemiany, który tworzy żółty, krystaliczny osad o charakterystycznym zapachu.

c) Napisz, czy próba jodoformowa pozwala na odróżnienie propanonu (acetonu) od etanalu, i uzasadnij swoje stanowisko.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Wiadomości i rozumienie Uzupełnienie równania reakcji na podstawie słownego opisu przemiany (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

•  CH3COCH3 + 3I2 + 4NaOH —-(T)—→ CHI3 + CH3COONa + 3NaI + 3H2O

1 p. – poprawne uzupełnienie schematu, to znaczy wpisanie poprawnych wzorów produktów reakcji i poprawnych współczynników stechiometrycznych

0 p. – błędne uzupełnienie schematu, np. wpisanie błędnych wzorów produktów reakcji lub błędnych współczynników stechiometrycznych

– brak odpowiedzi

b) (0–1)

Tworzenie informacji Zaklasyfikowanie substancji na podstawie opisu reakcji chemicznych (III.3)

Poprawna odpowiedź

• CHI3

1 p. – poprawne napisanie wzoru produktu (CHI3)

0 p. – błędne napisanie wzoru produktu lub brak odpowiedzi

c) (0–1)

Tworzenie informacji Wybranie informacji, które są niezbędne do uzasadniania własnego poglądu (III.3)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

•  Nie, ponieważ etanal zawiera również taką samą grupę.

•  Nie, ponieważ etanal zawiera również grupę CH3–CO–

•  Nie, ponieważ etanal zawiera również grupę acetylową

1 p. – odpowiedź „nie” i poprawne uzasadnienie

0 p. – odpowiedź „nie” i brak uzasadnienia lub błędne uzasadnienie

– odpowiedź „tak” i błędne uzasadnienie

– brak odpowiedzi

2583

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 28. (2 pkt)

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeżeli uznasz zdanie za prawdziwe, lub literę F, jeżeli uznasz je za fałszywe.

Lp.                                                 Zdanie P/F
1. Zasadowy charakter amin związany jest z obecnością wolnej pary elektronowej atomu azotu grupy aminowej, umożliwiającej przyłączenie jonu H+.
2. Wartości temperatury wrzenia amin alifatycznych są wyższe niż n-alkanów o porównywalnej masie molowej, gdyż między cząsteczkami amin tworzą się wiązania wodorowe.
3. Fenyloaminę (anilinę) otrzymuje się przez utlenienie nitrobenzenu.
Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Opisanie typowych właściwości amin (I.2.b)

Poprawna odpowiedź

•  Zdanie 1. – P

    Zdanie 2. – P

    Zdanie 3. – F

2 p. – podanie trzech poprawnych odpowiedzi
1 p. – podanie dwóch poprawnych odpowiedzi
0 p. – jedna poprawna odpowiedź lub brak poprawnych odpowiedzi
– brak odpowiedzi

2584

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 29. (2 pkt)

Pewien dwufunkcyjny związek organiczny ma masę molową równą 90 g/mol. W jego cząsteczce stosunek liczby atomów węgla, wodoru i tlenu wynosi 1 : 2 : 1.

a) Napisz wzór sumaryczny opisanego związku.

 

 

 

b) Wiedząc, że związek ten w roztworze wodnym dysocjuje z odszczepieniem jonu wodorowego oraz że jego cząsteczka jest achiralna, narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) tego związku.

 

 

 

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Korzystanie z informacji Uzupełnienie brakujących danych na podstawie informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.2)

Poprawna odpowiedź

•  C3H6O3

1 p. – napisanie poprawnego wzoru sumarycznego

0 p. – napisanie błędnego wzoru sumarycznego lub brak odpowiedzi

b) (0–1)

Korzystanie z informacji Uzupełnienie brakujących danych na podstawie informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.2)

Poprawne odpowiedzi

1 p. – napisanie poprawnego wzoru półstrukturalnego (lub strukturalnego)

0 p. – napisanie błędnego wzoru półstrukturalnego lub brak odpowiedzi

2585

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 30. (1 pkt)

Punkt izoelektryczny (pI) aminokwasu to pH roztworu, w którym cząsteczki tego aminokwasu występują głównie w formie jonów obojnaczych.
Kwas 2-aminobutanodiowy (asparaginowy) jest dikarboksylowym aminokwasem o wzorze sumarycznym C4H7O4N. Jego punkt izoelektryczny pI = 2,87.

Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) jonu, który jest dominującą formą tego aminokwasu w roztworze o pH = 1.

 

 

 

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Uzupełnienie brakujących danych na podstawie informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.2)

Poprawna odpowiedź

1 p. – napisanie poprawnego wzoru półstrukturalnego (lub strukturalnego) jonu

0 p. – napisanie błędnego wzoru półstrukturalnego jonu lub brak odpowiedzi

2586

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 31. (3 pkt)

Badano działanie świeżo strąconego wodorotlenku miedzi(II) na próbki wodnych roztworów glukozy i fruktozy. Używając uniwersalnego papierka wskaźnikowego, zbadano także odczyn wodnych roztworów obu związków. Obserwacje zestawiono w tabeli.

Odczynnik Badana substancja
glukoza fruktoza
Wodorotlenek miedzi(II) (na zimno) klarowny, szafirowy roztwór klarowny, szafirowy roztwór
Wodorotlenek miedzi(II) (na gorąco) ceglastoczerwony osad ceglastoczerwony osad
Papierek uniwersalny żółty żółty

Korzystając z podanej informacji, uzupełnij poniższe zdania, wpisując w odpowiedniej formie gramatycznej określenia wybrane z poniższego zestawu.

związek kompleksowy, kwasowy, zasadowy, obojętny, utleniający, redukujący,

hydroksylowa, alkilowa, aldehydowa, ketonowa, aldoza, ketoza

1. Glukoza i fruktoza są białymi, krystalicznymi substancjami stałymi. Bardzo dobrze rozpuszczają się w wodzie. Odczyn ich wodnych roztworów jest …………………………………….. .

2. Reakcja glukozy z wodorotlenkiem miedzi(II) prowadzona na zimno potwierdza obecność w jej cząsteczce kilku grup ………………………………………………………… związanych z sąsiednimi atomami węgla. Glukoza w reakcji z wodorotlenkiem miedzi(II) przeprowadzanej na gorąco wykazuje właściwości …………………………………………………………………………., co wiąże się z obecnością w jej cząsteczce grupy ………………………………………………. .

3. Fruktoza, podobnie jak glukoza, tworzy z wodorotlenkiem miedzi(II) rozpuszczalne ………………………………………………………………………., dlatego obserwujemy powstanie szafirowego roztworu. Wynik reakcji fruktozy z wodorotlenkiem miedzi(II) prowadzonej w podwyższonej temperaturze wskazuje, że związek ten ma także właściwości …………………………………………………………………………., mimo że fruktoza zaliczana jest do ………………………………………………. .

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Dokonanie selekcji i analizy informacji podanej w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.3)

Poprawna odpowiedź

1. Glukoza i fruktoza są białymi, krystalicznymi substancjami stałymi. Bardzo dobrze rozpuszczają się w wodzie. Odczyn ich wodnych roztworów jest obojętny.

2. Reakcja glukozy z wodorotlenkiem miedzi(II) prowadzona na zimno potwierdza obecność w jej cząsteczce kilku grup hydroksylowych związanych z sąsiednimi atomami węgla. Glukoza w reakcji z wodorotlenkiem miedzi(II) przeprowadzanej na gorąco wykazuje właściwości redukujące, co wiąże się z obecnością w jej cząsteczce grupy aldehydowej.

3. Fruktoza, podobnie jak glukoza, tworzy z wodorotlenkiem miedzi(II) rozpuszczalne związki kompleksowe, dlatego obserwujemy powstanie szafirowego roztworu. Wynik reakcji fruktozy z wodorotlenkiem miedzi(II) prowadzonej w podwyższonej temperaturze wskazuje, że związek ten ma także właściwości redukujące, mimo że fruktoza zaliczana jest do ketoz.

3 p. – poprawne uzupełnienie wszystkich zdań w trzech akapitach (po 1 p. za każdy poprawnie uzupełniony akapit, to znaczy ze wszystkimi poprawnymi uzupełnieniami).

2 p. – poprawne uzupełnienie dwóch akapitów

1 p. – poprawne uzupełnienie jednego akapitu

0 p. – błędne uzupełnienie wszystkich akapitów lub brak odpowiedzi

2587

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 32. (2 pkt)

Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg pozwoli na rozróżnienie roztworów dwóch triglicerydów: trioleinianu glicerolu i tristearynianiu glicerolu.

a) Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując nazwę odczynnika wybranego spośród następujących:
– stężony wodny roztwór wodorotlenku sodu NaOH (aq)
– woda bromowa Br2 (aq)
– rozcieńczony wodny roztwór kwasu etanowego (octowego) CH3COOH (aq)

Zgodnie z powyższym schematem do probówki I wprowadzono roztwór trioleinianu glicerolu w CCl4, a do probówki II roztwór tristearynianu glicerolu w tym samym rozpuszczalniku. Następnie do obu probówek dodano wybrany odczynnik i ich zawartość energicznie wymieszano.

b) Napisz, co potwierdzi obecność roztworu trioleinianu glicerolu w probówce I i roztworu tristearynianu glicerolu w probówce II (porównaj przebieg doświadczenia w obu probówkach).

Probówka I:

Probówka II:

 

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Tworzenie informacji Zaprojektowanie doświadczenia – wybór odczynnika pozwalającego na identyfikację różnych pochodnych węglowodorów (III.2)

Poprawna odpowiedź

•  woda bromowa

•  Br2 (aq)

1 p. – za poprawny wybór odczynnika

0 p. – za błędny wybór odczynnika lub brak odpowiedzi

b) (0–1)

Tworzenie informacji Zaprojektowanie doświadczenia – sformułowanie spostrzeżeń umożliwiających identyfikację badanych substancji (III.2)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

•   Probówka I: woda bromowa uległa odbarwieniu lub zaczęła się odbarwiać

Probówka II: woda bromowa nie uległa odbarwieniu lub nie zaczęła się odbarwiać lub brak zmian lub brak objawów reakcji lub warstwa wodna (woda bromowa) odbarwia się a warstwa CClzabarwia się na pomarańczowo lub żółto lub brązowo

1 p. – każdy poprawny opis zmian (lub stwierdzenie ich braku) dla obu probówek, który wskazuje, że w probówce I brom reaguje z trioleinianem glicerolu, a w probówce II nie reaguje z tristearynianem glicerolu

0 p. – błędny wybór odczynnika w części a) zadania

– błędny opis zmian w obu probówkach

– błędny opis zmian w jednej probówce

– brak odpowiedzi

2588

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 33. (1 pkt)

Ester metylowy kwasu 2-metylopropenowego (metakrylan metylu) jest monomerem poli(metakrylanu metylu).

Dokończ, stosując wzory półstrukturalne (grupowe), równanie reakcji polimeryzacji tego estru.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Zapisanie równania reakcji ilustrującego właściwości związków organicznych (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

1 p. – poprawne uzupełnienie schematu, to znaczy wpisanie poprawnego wzoru produktu reakcji
0 p. – błędne uzupełnienie schematu lub brak odpowiedzi

2589

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 34. (1 pkt)

Poniżej przedstawiono wzór D-arabinozy (w projekcji Fischera).

Uzupełnij poniższy schemat, tak aby otrzymać wzór enancjomeru D-arabinozy.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością i rozumieniem pojęć związanych z izomerią konfiguracyjną (optyczną) (I.1.i)

Poprawna odpowiedź

1 p. – poprawne uzupełnienie schematu
0 p. – błędne uzupełnienie schematu lub brak odpowiedzi

2590

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 1. (1 pkt)

Atomy pewnego pierwiastka w stanie podstawowym mają następującą konfigurację elektronów walencyjnych:

2s2 2p3      (L5)

 

Określ położenie tego pierwiastka w układzie okresowym, wpisując poniżej numer grupy oraz numer okresu.

Numer grupy: ………………………………………. Numer okresu: ………………………………………..

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Obszar standardów Standard
Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością i rozumieniem pojęć związanych
z budową atomu i układem okresowym pierwiastków (I.1.a)

Poprawna odpowiedź

• Numer grupy: 15 lub VA                                                              Numer okresu: 2 lub II lub drugi
lub piąta główna

1 p. – poprawne ustalenie numeru grupy i numeru okresu
0 p. – każda inna odpowiedź lub brak odpowiedzi