maturabiolchem.pl

BIOLOGIA

ZADANIA MATURALNE

CHEMIA

ZADANIA MATURALNE
Filtry wyszukiwania:
PODSTAWA PROGRAMOWA

Kategorie zadań

Typ zadań

Poziom

Typ matury

Formula matury

Rok matury

Miesiąc matury

Zadania maturalne z chemii

Znalezionych zadań: 2621
2591

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 31. (2 pkt)

Aminy alifatyczne otrzymuje się w reakcji chlorowcopochodnych węglowodorów z amoniakiem. Przemianę tę przeprowadza się dwuetapowo. W pierwszym etapie powstaje sól amoniowa RNH+3Cl− . W drugim etapie powstałą sól poddaje się działaniu NaOH.

Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równania reakcji przedstawiające dwuetapowy proces otrzymywania metyloaminy.

Etap I: ………………………………………………………………………………………………………………………….
Etap II: …………………………………………………………………………………………………………………………

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Zapisanie równań reakcji chemicznych na podstawie słownego opisu przemian (I.3.a)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

Etap I:
• CH3Cl + NH3 → CH3NH+3Cl−
• CH3Cl + NH3 → CH3NH3Cl
Etap II:
• CH3NH+3Cl− + NaOH → CH3NH2 + NaCl + H2O
• CH3NH3Cl + NaOH → CH3NH2 + NaCl + H2O
• CH3NH+3 + OH– → CH3NH2 + H2O

2 p. – poprawne napisanie równań reakcji każdego etapu
1 p. – poprawne napisanie jednego równania reakcji
0 p. – błędny napisanie obu równań reakcji lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:
2592

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 30. (3 pkt)

Przeanalizuj poniższe schematy przedstawiające trzy reakcje chemiczne i wpisz wzory brakujących substratów lub produktów. Związki organiczne przedstaw za pomocą wzorów półstrukturalnych (grupowych).

 

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Uzupełnienie równań reakcji przez dobranie brakujących substratów i produktów (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

• Uzupełnienie schematów

3 p. – poprawne uzupełnienie trzech schematów reakcji
2 p. – poprawne uzupełnienie dwóch schematów reakcji
1 p. – poprawne uzupełnienie jednego schematu
0 p. – błędne uzupełnienie trzech schematów reakcji lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:
2593

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 29. (2 pkt)

Kwasy tłuszczowe o wzorach C17H35COOH (kwas stearynowy) i C17H33COOH (kwas oleinowy) należą do różnych szeregów homologicznych.

Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg pozwoli potwierdzić nienasycony charakter kwasu tłuszczowego.

a) Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując wzory odczynników wybranych z poniższej listy:

• C17H33COOH
• C17H35COOH
• Br2 (aq)
• NaOH (aq)
• FeCl3 (aq)

b) Napisz, co zaobserwowano podczas tego doświadczenia.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Tworzenie informacji Zaprojektowanie doświadczenia – wybór odczynników pozwalających na identyfikację pochodnych węglowodorów na podstawie ich właściwości fizykochemicznych (III.2)

Poprawna odpowiedź

1 p. – poprawny wybór obu odczynników i uzupełnienie schematu
0 p. – błędny wybór co najmniej jednego odczynnika lub brak odpowiedzi

b) (0–1)

Tworzenie informacji Zaprojektowanie doświadczenia – opisanie spostrzeżeń, jakich można dokonać podczas doświadczenia (III.2)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

• Nastąpiło odbarwienie (wody bromowej).
• Zanikło pomarańczowe zabarwienie.
• Pojawił się osad.

1 p. – opisanie zmian świadczących o nienasyconym charakterze kwasu tłuszczowego, które zaobserwowano w probówce (przy poprawnym wyborze odczynników w części a) zadania)
0 p. – błędny wybór co najmniej jednego odczynnika lub brak odpowiedzi w części a) zadania
– błędny opis zmian lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:
2594

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 28. (1 pkt)

Kwasy tłuszczowe o wzorach C17H35COOH (kwas stearynowy) i C17H33COOH (kwas oleinowy) należą do różnych szeregów homologicznych.

Określ różnicę w budowie cząsteczek tych związków. W tym celu w każdym nawiasie wybierz i podkreśl właściwe określenie.

Kwas oleinowy, w przeciwieństwie do kwasu stearynowego, jest kwasem ( nasyconym / nienasyconym ).
W cząsteczce kwasu stearynowego pomiędzy atomami węgla ( występuje jedno wiązanie podwójne / występują tylko wiązania pojedyncze ).

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością i zrozumieniem pojęć związanych z wiązaniami chemicznymi (I.1.b)

Poprawna odpowiedź

• Kwas oleinowy, w przeciwieństwie do kwasu stearynowego, jest kwasem ( nasyconym / nienasyconym ).
W cząsteczce kwasu stearynowego pomiędzy atomami węgla ( występuje jedno wiązanie podwójne / występują tylko wiązania pojedyncze ).

1 p. – podkreślenie w obu zdaniach właściwych określeń
0 p. – każda inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:
2595

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 27. (1 pkt)

Właściwości substancji są uwarunkowane budową ich cząsteczek i charakterem występujących wiązań. W cząsteczkach kwasów karboksylowych można wyróżnić dwa fragmenty o przeciwstawnych właściwościach: polarną grupę karboksylową –COOH i niepolarny fragment węglowodorowy –R. W kwasach o krótkich łańcuchach węglowych dominuje grupa polarna. W miarę wzrostu długości łańcucha węglowego maleje wpływ grupy karboksylowej na właściwości związków.
W poniższej tabeli zestawiono temperatury wrzenia wybranych kwasów karboksylowych (pod ciśnieniem 1013 hPa).

                   Wzór półstrukturalny (grupowy) kwasu                               Temperatura wrzenia, °C
CH3COOH                                         118
CH3CH2CH2COOH                                         163
CH3CH2CH2CH2CH2COOH                                         206

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2003

Ustal, który z kwasów karboksylowych wymienionych w informacji wprowadzającej jest najlepiej rozpuszczalny w wodzie, i napisz jego wzór półstrukturalny (grupowy).

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Tworzenie informacji Dokonanie uogólnienia i sformułowanie wniosku (III.3)

Poprawna odpowiedź

• CH3COOH

1 p. – poprawne napisanie wzoru półstrukturalnego kwasu
0 p. – każda inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:
2596

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 26. (1 pkt)

Właściwości substancji są uwarunkowane budową ich cząsteczek i charakterem występujących wiązań. W cząsteczkach kwasów karboksylowych można wyróżnić dwa fragmenty o przeciwstawnych właściwościach: polarną grupę karboksylową –COOH i niepolarny fragment węglowodorowy –R. W kwasach o krótkich łańcuchach węglowych dominuje grupa polarna. W miarę wzrostu długości łańcucha węglowego maleje wpływ grupy karboksylowej na właściwości związków.
W poniższej tabeli zestawiono temperatury wrzenia wybranych kwasów karboksylowych (pod ciśnieniem 1013 hPa).

                   Wzór półstrukturalny (grupowy) kwasu                               Temperatura wrzenia, °C
CH3COOH                                         118
CH3CH2CH2COOH                                         163
CH3CH2CH2CH2CH2COOH                                         206

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2003

Na podstawie analizy danych zawartych w informacji wprowadzającej sformułuj wniosek, który określa związek pomiędzy długością łańcucha węglowego a lotnością kwasów karboksylowych.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Tworzenie informacji Interpretacja danych zawartych w tablicach chemicznych i opracowaniach naukowych lub popularnonaukowych (III.1)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

• Lotność kwasu maleje ze wzrostem długości łańcucha węglowego.
• Im krótszy łańcuch węglowy tym lotność kwasu jest większa.

1 p. – poprawne określenie zależności między długością łańcucha węglowego a lotnością kwasu
0 p. – sformułowanie wniosku błędnego lub nie na temat (np. dotyczącego zmian temperatury wrzenia, a nie lotności)
– brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:
2597

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 25. (2 pkt)

W wysokiej temperaturze w obecności Al2O3 alkohole ulegają reakcji dehydratacji (odwodnienia). Podczas dehydratacji nasyconych alkoholi (alkanoli) o wzorze ogólnym R1–CH(OH)–R2 (gdzie R1 ≠ R2) oprócz wody powstaje mieszanina nierozgałęzionych alkenów, które są względem siebie izomerami konstytucyjnymi.

Narysuj wzory półstrukturalne (grupowe) dwóch alkenów będących izomerami konstytucyjnymi, które mogą powstać w wyniku dehydratacji butan-2-olu.

Wzór I: Wzór II:
Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Wyszukanie w tekście informacji potrzebnych do rozwiązania problemu (II.1)

Poprawna odpowiedź

• H2C=CH‒CH2‒CH3                                 H3C‒CH=CH‒CH3

2 p. – poprawne narysowanie wzorów półstrukturalnych obu izomerów powstających w procesie dehydratacji butan-2-olu
1 p. – poprawne narysowanie wzoru półstrukturalnego jednego alkenu
0 p. – narysowanie wzorów innych alkenów lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:
2598

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 24. (1 pkt)

Poniższy schemat ilustruje ciąg przemian, których początkowym substratem jest etyn (acetylen):

etyn (acetylen) ⎯⎯1→ eten ⎯⎯2→ polimer

Spośród przedstawionych poniżej wzorów podkreśl ten, który przedstawia budowę fragmentu łańcucha polimeru stanowiącego produkt reakcji oznaczonej na schemacie numerem 2.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

Poprawna odpowiedź

1 p. – wybór poprawnego zapisu fragmentu łańcucha polimeru
0 p. – każda inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

 

Drukuj zadanie:
2599

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 23. (1 pkt)

Poniższy schemat ilustruje ciąg przemian, których początkowym substratem jest etyn (acetylen):

etyn (acetylen) ⎯⎯1→ eten ⎯⎯2→ polimer

Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie reakcji oznaczonej na schemacie numerem 1.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Zapisanie równania reakcji na podstawie podanego ciągu przemian (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

• CH≡CH + H2 ⎯⎯→ CH2=CH2

1 p. – poprawne napisanie równania reakcji; adnotacje nad strzałką w równaniu reakcji nie
mają wpływu na ocenę
0 p. – każda inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:
2600

Matura Maj 2010, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 22. (1 pkt)

Ważną reakcją, której ulega etyn (acetylen), jest przyłączanie wody. Przemiana ta zachodzi w obecności mieszaniny H2SO4 i HgSO4 jako katalizatora. Produktem tej reakcji jest aldehyd zawierający dwa atomy węgla w cząsteczce.

Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie opisanej przemiany. W równaniu nad strzałką napisz warunki, w jakich zachodzi ta reakcja.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Zapisanie równania reakcji chemicznej na podstawie słownego opisu przemiany (I.3.a)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

· CH≡CH+H2O→HgSO4, H2SO4 (CH2=CHOH) →CH3CHO

• CH≡CH + H2O    ⎯katalizator→    (CH2=CHOH) → CH3CHO

1 p. – poprawne napisanie równania reakcji z uwzględnieniem warunków prowadzenia procesu
0 p. – błędny zapis wzorów substratów lub produktu
– brak określenia warunków reakcji
– brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:

PARTNERZY