Matura Biolchem

2711

Matura Maj 2011, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 33. (2 pkt)

Białka stanowią podstawowy budulec wszystkich organizmów, są składnikiem włókien naturalnych pochodzenia zwierzęcego, np. wełny i jedwabiu naturalnego. W probówce znajduje się biała próbka jedwabiu naturalnego.

Zaprojektuj doświadczenie, które potwierdzi obecność białka w badanej próbce.

a) Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując nazwę odczynnika wybranego z listy:

• wodny roztwór manganianu(VII) potasu
• stężony kwas azotowy(V)
• woda bromowa.

b) Napisz, co zaobserwowano podczas tego doświadczenia.

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Tworzenie informacji

Zaprojektowanie doświadczenia pozwalającego na wykrywanie białek (III.2.9)

a) (0–1)

Poprawna odpowiedź

1 p. – poprawny wybór odczynnika i uzupełnienie schematu (zamiast nazwy zdający może podać wzór odczynnika)
0 p. – błędny wybór odczynnika lub brak odpowiedzi

b) (0–1)

Poprawna odpowiedź

W probówce pojawia się żółte zabarwienie.

1 p. – poprawne opisanie zmian, które zaobserwowano w probówce, przy poprawnym wyborze odczynnika w części a) zadania
0 p. – błędny wybór odczynnika lub brak odpowiedzi w części a) zadania
– błędny opis zmian, które zaobserwowano w probówce
– brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:

2712

Matura Maj 2011, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 34. (2 pkt)

Pomysł otrzymania tworzyw o strukturze polimerowej zawdzięczamy analizie budowy naturalnych polimerów, takich jak kauczuk czy wełna. Wyróżnia się polimery addycyjne oraz polimery kondensacyjne. Polimery addycyjne powstają wtedy, gdy w reakcji następuje łączenie się monomerów bez równoczesnego wydzielania się cząsteczek produktu ubocznego. Polimery kondensacyjne powstają w reakcjach, w których oprócz polimeru wydzielają się niewielkie cząsteczki produktu ubocznego, którym najczęściej jest woda.
Poniżej przedstawione są dwie przemiany chemiczne:

• powstawania polichlorku winylu (popularnego PCW):

oraz
• powstawania poliamidu o nazwie nylon:

a) Określ, jakim polimerem (addycyjnym czy kondensacyjnym) jest:
• polichlorek winylu
• nylon.

Polichlorek winylu: ………………………………………………………………
Nylon: ………………………………………………………………

b) Podaj nazwę zaznaczonego wiązania, które występuje w polimerze o nazwie nylon.

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Korzystanie z informacji

Wyszukanie w podanym tekście informacji potrzebnych do rozwiązania określonego problemu (II.1.a)

Poprawna odpowiedź

Polichlorek winylu: (polimer) addycyjny
Nylon: (polimer) kondensacyjny

1 p. – poprawne zaklasyfikowanie polimerów do określonej grupy
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

b) (0–1)

Wiadomości i rozumienie

Znajomość i rozumienie pojęć związanych z węglowodorami i ich pochodnymi (I.1.i)

Poprawna odpowiedź

peptydowe lub amidowe

1 p. – poprawne podanie nazwy zaznaczonego wiązania
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:

2713

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 1. (1 pkt)

Atomy pierwiastka X tworzą jony X³⁺, których konfigurację elektronową można zapisać:

1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰

Uzupełnij poniższą tabelę, wpisując symbol pierwiastka X, dane dotyczące jego położenia w układzie okresowym oraz symbol bloku konfiguracyjnego (energetycznego) s, p lub d, do którego należy pierwiastek X.

Symbol pierwiastka	Numer okresu	Numer grupy	Symbol bloku

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Obszar standardów	Standard
Wiadomości i rozumienie	Wykazanie się znajomością i rozumieniem pojęć związanych z budową atomu w jakościowym ujęciu mechaniki kwantowej (I.1.a)

Poprawna odpowiedź

Symbol pierwiastka	Numer okresu	Numer grupy	Symbol bloku
Ga	4 lub IV lub czwarty	13 lub IIIA lub III główna	p

1 p. – poprawne podanie symbolu pierwiastka, numeru okresu i grupy oraz symbolu bloku układu okresowego
0 p. – podanie co najmniej jednej błędnej odpowiedzi
– brak co najmniej jednej odpowiedzi

Drukuj zadanie:

2714

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 2. (2 pkt)

Jednym z pierwszych sztucznie otrzymanych radionuklidów był izotop azotu ¹³₇N. Powstał on
w wyniku napromieniowania izotopu boru ¹⁰₅B cząstkami α pochodzącymi z naturalnej przemiany promieniotwórczej, jakiej ulega izotop polonu ²¹⁰₈₄Po.

Napisz równania przemian promieniotwórczych opisanych powyżej.

Równanie przemiany, jakiej ulega izotop polonu ²¹⁰₈₄Po:

Równanie przemiany, w której powstaje izotop azotu ¹³₇N:

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 2

Wiadomości i rozumienie

Zapisanie równań naturalnych przemian promieniotwórczych i sztucznych reakcji jądrowych (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

Równanie przemiany, jakiej ulega izotop polonu ²¹⁰₈₄Po:

²¹⁰₈₄Po → ⁴₂He + ²⁰⁶₈₂Pb lub ²¹⁰₈₄Po → (⁴₂)α + ²⁰⁶₈₂Pb

Równanie przemiany, w której powstaje izotop azotu ¹³₇N:

¹⁰₅B + ⁴₂He → ¹³₇N + (⁰₁) n lub ¹⁰₅B + (⁴₂)α → ¹³₇N + (⁰₁) n

2 p. – poprawne napisanie obu równań
1 p. – poprawne napisanie jednego równania
0 p. – błędne napisanie obu równań lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:

2715

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 3. (1 pkt)

Poniżej podano wzory pięciu związków chemicznych.

Podkreśl te wzory, które przedstawiają związki chemiczne występujące w postaci kryształów jonowych (tak jak chlorek sodu), a nie zbiorów cząsteczek.

CCl₄ Li₂O SO₂ CS₂ BaBr₂

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Korzystanie z informacji

Dokonanie selekcji i analizy informacji (II.3)

Poprawna odpowiedź

CCl₄ Li₂O SO₂ CS₂ BaBr₂

1 p. – podkreślenie wzorów Li₂O i BaBr₂
0 p. – podkreślenie wzoru tylko jednej substancji
– podkreślenie wzorów Li₂O i BaBr₂ oraz wzoru co najmniej jednej innej substancji
– podkreślenie wzorów innych substancji lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:

2716

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 4. (1 pkt)

Chlor tworzy tlenki, w których przyjmuje różne stopnie utlenienia. Tlenek, w którym chlor występuje na najwyższym stopniu utlenienia, otrzymuje się w reakcji odwodnienia (dehydratacji) kwasu chlorowego zawierającego chlor na tym samym stopniu utlenienia.

Napisz równanie reakcji otrzymywania tego tlenku powyższą metodą.

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Wiadomości i rozumienie

Zapisanie równania reakcji na podstawie słownego opisu przemiany (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

2HClO₄ → Cl₂O₇ + H₂O

1 p. – poprawne napisanie równania reakcji; adnotacje nad strzałką równania reakcji nie mają wpływu na ocenę
0 p. – błędne napisanie równania reakcji (błędne wzory reagentów lub błędne współczynniki stechiometryczne) lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:

2717

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 5. (3 pkt)

W dwóch jednakowych zbiornikach o objętości 2,0 dm³ każdy umieszczono oddzielnie takie same liczby moli substancji gazowych X i Y. Masa molowa substancji X jest dwa razy większa od masy molowej substancji Y. Temperatura w obu zbiornikach jest równa 481,3 K, a ciśnienie w zbiorniku z substancją X jest równe 2000,0 hPa.

a) Podaj wartość ciśnienia panującego w zbiorniku z substancją Y.

b) Oblicz, jaką wartość osiągnie ciśnienie w zbiorniku z substancją X, jeśli temperatura wzrośnie w nim o 100,0 K. Stała gazowa R = 83,1 dm³ ⋅hPa ⋅mol⁻¹ ⋅K⁻¹ . Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.

Obliczenia:

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Tworzenie informacji

Dokonanie uogólnienia (III.3)

Poprawna odpowiedź

• 2000,0 hPa
• 2000 hPa

1 p. – poprawne podanie wartości ciśnienia w prawidłowych jednostkach
0 p. – błędne podanie wartości ciśnienia
– wyrażenie ciśnienia w nieprawidłowych jednostkach
– pominięcie jednostki ciśnienia
– brak odpowiedzi

b) (0–2)

Korzystanie z informacji

Zastosowanie do obliczeń równania Clapeyrona (II.5.b)

Przykładowe poprawne rozwiązania

\cdot V 1 = V 2 \Rightarrow \frac{p_{1}}{p_{2}} = \frac{T_{1}}{T_{2}} p_{2} = \frac{p_{1} \cdot T_{2}}{T_{1}} = \frac{2000 \cdot 581, 3}{481, 3} p_{2} = 2415, 5 hPa

\cdot pV = nRT \Rightarrow n = \frac{pV}{RT} \Rightarrow n = \frac{2000 \cdot 2}{83, 1 \cdot 481, 3} = 0, 1 mola

\Rightarrow p_{2} = \frac{0, 1 \cdot 83, 1 \cdot 581, 3}{2} = 2415, 3 hPa

\cdot p_{2} = \frac{n \cdot R \cdot T_{1}}{V} + \frac{n \cdot R \cdot 100}{V} = p_{1} + \frac{n \cdot R \cdot 100}{V}

p_{2} = 2000 + \frac{0, 1 \cdot 83, 1 \cdot 100}{2} = 2415, 5 hPa

2 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia wartości ciśnienia (wynikającej z równania Clapeyrona zależności między danymi a szukaną), poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku z właściwą dokładnością, poprawnym zaokrągleniem i w prawidłowych jednostkach
1 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia wartości ciśnienia i:
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego
– podanie wyniku z niewłaściwą dokładnością
– podanie wyniku w nieprawidłowych jednostkach
– błąd w zaokrągleniu wyniku

– pomięcie jednostki

0 p. – zastosowanie błędnej metody obliczenia wartości ciśnienia lub brak odpowiedzi

Należy zwrócić uwagę na zależność wartości wyniku końcowego od ewentualnych wcześniejszych zaokrągleń. Należy uznać za poprawne wszystkie wyniki, które są konsekwencją przyjętych przez zdającego poprawnych zaokrągleń.

Drukuj zadanie:

2718

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 6. (1 pkt)

W dwóch jednakowych zbiornikach o objętości 2,0 dm³ każdy umieszczono oddzielnie takie same liczby moli substancji gazowych X i Y. Masa molowa substancji X jest dwa razy większa od masy molowej substancji Y. Temperatura w obu zbiornikach jest równa 481,3 K, a ciśnienie w zbiorniku z substancją X jest równe 2000,0 hPa.

Wskaż gaz (X lub Y), który ma większą gęstość w warunkach normalnych.

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Tworzenie informacji

Sformułowanie wniosku (III.3)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

• (gaz lub substancja) X
• gęstość X > gęstości Y
• d_X > d_Y lub ρ_X > ρ_Y
• d_X = 2d_Y lub ρ_X = 2ρ₁

1 p. – poprawne wskazanie gazu X

0 p. – błędne wskazanie gazu (Y) lub brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:

2719

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 7. (2 pkt)

Stężenie procentowe nasyconego wodnego roztworu chlorku potasu o temperaturze 20 °C wynosi 25,37% masowych. Rozpuszczalność w wodzie tego związku w temperaturze 40 °C jest równa 40 g/100 g wody. W przedziale od 0 °C do 50 °C zależność rozpuszczalności chlorku potasu od temperatury jest liniowa.

Korzystając z powyższych informacji, uzupełnij tabelę, a następnie narysuj wykres zależności rozpuszczalności chlorku potasu w wodzie od temperatury w przedziale od 0 °C do 50 °C.

Obliczenia:

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Korzystanie z informacji

Skonstruowanie tabeli prezentującej określone dane oraz wykonanie wykresu według podanych zależności (II.4.a)

Poprawna odpowiedź

2 p. – poprawne podanie rozpuszczalności chlorku potasu w temperaturze 20 °C oraz poprawne narysowanie wykresu rozpuszczalności tej soli w zakresie temperatur od 0 °C do 50 °C (wykres powinien być linią prostą); zapis obliczeń nie jest wymagany, ale jeżeli obliczenia są zapisane, muszą być poprawne
1 p. – poprawne podanie rozpuszczalności chlorku potasu w temperaturze 20 °C i błędne narysowanie wykresu rozpuszczalności tej soli (inny niż wskazany zakres temperatur lub wykres nie jest linią prostą)
– błędne podanie rozpuszczalności chlorku potasu w temperaturze 20 °C, ale poprawne wykorzystanie tych danych do narysowania wykresu rozpuszczalności soli w zakresie temperatur od 0 °C do 50 °C (wykres powinien być linią prostą); jeżeli zdający otrzymał
błędny wynik niecałkowity, to punkt na wykresie odpowiadający temu wynikowi powinien zawierać się między dwiema odpowiadającymi temu wynikowi liniami siatki na osi rozpuszczalności
0 p. – błędne podanie rozpuszczalności chlorku potasu w temperaturze 20 °C i błędne narysowanie wykresu rozpuszczalności tej soli (inny niż wskazany zakres temperatur lub wykres nie jest linią prostą, lub popełnienie błędu w naniesieniu punktu odpowiadającego rozpuszczalności KCl w temperaturze 20 °C lub 40 °C)
– brak odpowiedzi

Drukuj zadanie:

2720

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 8. (2 pkt)

W 1,00 dm³ wody rozpuszczono 112,00 dm³ chlorowodoru odmierzonego w warunkach normalnych.

Oblicz stężenie procentowe otrzymanego kwasu solnego w procentach masowych. Załóż, że gęstość wody wynosi 1,00 g·cm^–3. Wynik podaj z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

Obliczenia:

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie

Zobacz komentarze - 0

Korzystanie z informacji

Wykonywanie obliczeń chemicznych z zastosowaniem pojęcia mola i objętości molowej gazów; obliczenie stężenia procentowego (II.5.b,d)

Przykładowe poprawne rozwiązania

• z zastosowaniem do obliczeń niezaokrąglonych mas molowych chloru i wodoru:

M_HCl = 35,45 + 1,01 = 36,46 g/mol

36,46 g ~~––––––~~ 22,4 dm³

x ~~–––––~~ 112,0 dm³ x = 182,3 g

C_{p} = \frac{182, 5}{1182, 5} \cdot 100 % = 15, 42 %

• z zastosowaniem do obliczeń zaokrąglonych mas molowych chloru i wodoru:

M_HCl = 35,5 + 1 = 36,5 g/mol

36,5g ~~––––––~~ 22,4 dm

x ~~———-~~ 112,0 dm³ x = 182,5 g

C_{p} = \frac{182, 5}{1182, 5} \cdot 100 % = 15, 43 %

2 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia stężenia procentowego kwasu solnego (wynikającej z definicji stężenia procentowego i uwzględniającej objętość molową gazów w warunkach normalnych zależności między danymi a szukaną), poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku z właściwą dokładnością, poprawnym zaokrągleniem i w prawidłowych jednostkach

1 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia stężenia procentowego kwasu solnego i:

– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego

– podanie wyniku z niewłaściwą dokładnością

– podanie wyniku w nieprawidłowych jednostkach

– błąd w zaokrągleniu wyniku

– pominięcie jednostek

0 p. – zastosowanie błędnej metody obliczenia stężenia procentowego kwasu solnego lub brak odpowiedzi

Należy zwrócić uwagę na zależność wartości wyniku końcowego od ewentualnych wcześniejszych zaokrągleń. Należy uznać za poprawne wszystkie wyniki, które są konsekwencją przyjętych przez zdającego poprawnych zaokrągleń.

Drukuj zadanie:

BIOLOGIA

ZADANIA MATURALNE

CHEMIA

ZADANIA MATURALNE

Kategorie zadań

Typ zadań

Poziom

Typ matury

Formula matury

Rok matury

Miesiąc matury

Zadania maturalne z chemii

Matura Maj 2011, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 33. (2 pkt)

Matura Maj 2011, Poziom Podstawowy (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 34. (2 pkt)

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 1. (1 pkt)

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 2. (2 pkt)

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 3. (1 pkt)

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 4. (1 pkt)

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 5. (3 pkt)

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 6. (1 pkt)

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 7. (2 pkt)

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 8. (2 pkt)

PARTNERZY