Filtry wyszukiwania:

Kategorie zadań

Typ zadań

Poziom

Typ matury

Formula matury

Rok matury

Miesiąc matury

Zadania maturalne z chemii

Znalezionych zadań: 2778
2721

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 9. (2 pkt)

Pewna roślina rosnąca na glebie o odczynie kwasowym ma kwiaty w kolorze niebieskim, a gdy odczyn gleby jest zasadowy, jej kwiaty mają zabarwienie różowoczerwone. Gleba, na której posadzono tę roślinę, pierwotnie miała odczyn obojętny, ale do jej użyźnienia zastosowano siarczan(VI) amonu.

a) Określ kolor, na jaki zabarwiły się kwiaty tej rośliny po użyciu siarczanu(VI) amonu.

Kwiaty zabarwiły się na kolor ………………………………………………………………………………………..

b) Uzasadnij swoją odpowiedź, zapisując w formie jonowej skróconej odpowiednie
równanie reakcji.

Równanie reakcji: …………………………………………………………………………………………………………

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Korzystanie z informacji Analiza informacji zawartych w tablicach chemicznych –przewidywanie odczynu wodnego roztworu soli (II.1.b)

Poprawna odpowiedź

• Kwiaty zabarwiły się na kolor niebieski.

1 p. – poprawne określenie koloru kwiatów

0 p. – błędne określenie koloru kwiatów (różowoczerwony) lub brak odpowiedzi

b) (0–1)

Wiadomości i rozumienie Zilustrowanie przebiegu reakcji równaniem zapisanym w formie jonowej skróconej (I.3.a)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

•  NH+4 + H2O ⇄ NH3 + H3O+

•  NH+4 + 2H2O ⇄ NH3 · H2O + H3O+
•  NH4 ⇄ NH3 + H+

•  NH+4 + H2O ⇄ NH3 · H2O + H+

1 p. – poprawne napisanie równania reakcji w formie jonowej skróconej

0 p. – błędne napisanie równania reakcji (błędne wzory reagentów lub błędne współczynniki stechiometryczne lub zapis niejonowy) lub brak odpowiedzi

2722

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 10. (2 pkt)

W teorii Brönsteda sprzężoną parą kwas-zasada nazywa się układ złożony z kwasu oraz zasady, która powstaje z tego kwasu przez odłączenie protonu.

 

Dla przemiany przedstawionej równaniem:

                      CH3NH2 + H2O ⇄ CH3NH+3 + OH

napisz wzory kwasów i zasad, które w tej reakcji tworzą sprzężone pary.

Sprzężona para 1

Kwas 1: Zasada 1:

Sprzężona para 2

Kwas 2: Zasada 2:
Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Wiadomości i rozumienie Podanie przykładów kwasów i zasad według teorii Brönsteda (I.2.b)

Poprawna odpowiedź 

Sprzężona para 1

Kwas 1:          H2O Zasada 1:         OH

Sprzężona para 2

Kwas 2:        CH3NH+3 Zasada 2:        CH3NH2

lub odwrotnie, tzn. CH3NH+i CH3NH2  jako sprzężona para 1 oraz H2O i OH– jako sprzężona para 2

2 p. – poprawne napisanie wzorów kwasów i zasad stanowiących obie sprzężone pary kwas-zasada (po 1 p. za każdą parę)

1 p. – poprawne napisanie wzoru kwasu i zasady stanowiących jedną sprzężoną parę kwas-zasada

o p. – błędne napisanie wzorów kwasów i zasad stanowiących obie sprzężone pary kwas-zasada lub brak odpowiedzi

2723

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 11. (1 pkt)

W poniższej tabeli podano wartości stopnia dysocjacji trzech kwasów karboksylowych w ich
wodnych roztworach o stężeniu 0,1 mol/dm3 w temperaturze 25 °C.

              Wzór związku               Stopień dysocjacji, %
              HCOOH                             4,15
              CH3COOH                             1,33
              C6H5COOH                             2,50

Na podstawie: Z. Dobkowska: Szkolny poradnik chemiczny, Warszawa 1990

 

Na podstawie podanych wartości stopnia dysocjacji uszereguj podane kwasy od najsłabszego do najmocniejszego.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Analiza danych przedstawionych w tabeli – określenie mocy elektrolitu na podstawie wartości stopnia dysocjacji (II.1.b)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

•  CH3COOH        C6H5COOH        HCOOH

•  (kwas) etanowy lub octowy        (kwas) benzenokoksylowy lub benzoesowy (kwas) metanowy lub mrówkowy

1 p. – poprawne podanie wzorów lub nazw kwasów we właściwej kolejności

0 p. – podanie wzorów lub nazw kwasów w niewłaściwej kolejności

– błędny zapis wzoru lub nazwy któregoś z wymienianych kwasów

– brak odpowiedzi

2724

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 12. (2 pkt)

Przygotowano wodne roztwory kwasów HX i HY oraz ich soli NaX i NaY, wszystkie o stężeniach 1 mol/dm3. Stałe dysocjacji kwasowej HX i HY w temperaturze 25 °C są odpowiednio równe: Ka(HX) = 4,0·10–5, Ka(HY) = 2,3·10–2.

a) Posługując się zapisem w formie cząsteczkowej, dopisz do podanych substratów produkty reakcji lub napisz, że przemiana nie zachodzi.

NaX + HY → ……………………………………………………………………………………………………………….
NaY + HX → ……………………………………………………………………………………………………………….

b) Wskaż kwas (HX lub HY), którego roztwór o stężeniu 1 mol/dm3 ma wyższe pH.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Korzystanie z informacji Dokonanie analizy informacji zawartych w tekstach o tematyce chemicznej (II.1.a)

Poprawna odpowiedź

•     NaX + HY → NaY + HX

NaY + HX → reakcja nie zachodzi

1 p. – poprawne dokończenie równania reakcji pierwszej i stwierdzenie, że reakcja zachodzi

o p. – błędne dokończenie równania reakcji pierwszej

– stwierdzenie, że reakcja pierwsza nie zachodzi

– brak odpowiedzi

b) (0–1)

Korzystanie z informacji Dokonanie analizy informacji zawartych w tekstach o tematyce chemicznej (II.1.a)

Poprawna odpowiedź

•     HX

1 p. – wskazanie wzoru kwasu HX

o p. – wskazanie wzoru kwasu HY lub brak odpowiedzi

 

2725

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 13. (1 pkt)

Do oceny mocy elektrolitu stosuje się stopień dysocjacji oraz stałą dysocjacji, jednak w tablicach chemicznych zwykle podawane są wartości stałej dysocjacji.

Wyjaśnij, dlaczego stała dysocjacji lepiej charakteryzuje moc elektrolitu.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Tworzenie informacji Dokonanie uogólnienia i sformułowanie wniosku (III.3)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

•  (Ponieważ) stała dysocjacji nie zależy od stężenia (elektrolitu)

•  (Ponieważ) stopień dysocjacji zależy od stężenia (elektrolitu)

1 p. – poprawnie wyjaśnienie

0 p. – wyjaśnienie niepoprawne lub niewystarczające lub brak odpowiedzi

Przykład odpowiedzi niewystarczającej

•  Ponieważ stała dysocjacji jest bardziej uniwersalną miarą mocy elektrolitu

2726

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 14. (2 pkt)

W temperaturze 700 K stężeniowa stała równowagi reakcji opisanej równaniem:

CO (g)+ H2O (g) ⇄ CO2 (g)+ H2 (g)

ma wartość 9,0.
Do reakcji tej użyto pary wodnej (H2O) oraz gazu syntezowego, czyli mieszaniny CO i H2, zamiast czystego CO. Reakcję prowadzono w układzie zamkniętym. Po osiągnięciu stanu równowagi w temperaturze 700 K stężenia CO, CO2, H2 były odpowiednio równe:

[CO] = 0,3 mol/dm3, [CO2] = 6,3 mol/dm3, [H2] = 12,9 mol/dm3.

Oblicz stężenie równowagowe pary wodnej w temperaturze 700 K. Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.

Obliczenia:

 

 

 

 

 

 

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0
Korzystanie z informacji Obliczenie stężenia równowagowego jednego z reagentów (II.5.f)

Przykładowe poprawne rozwiązanie

·   K=CO2H2COH2O   i   H2O=x     9=6,3·12,90,3x      x=30,1 mol/dm3

2 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia równowagowego stężenia pary wodnej (wynikającej z prawa działania mas zależności między danymi a szukaną), poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku z właściwą dokładnością, poprawnym zaokrągleniem i w prawidłowych jednostkach

1 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia równowagowego stężenia pary wodnej i popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego

– podanie wyniku z niewłaściwą dokładnością

– podanie wyniku w nieprawidłowych jednostkach

– błąd w zaokrągleniu wyniku

– pominięcie jednostek

0 p. – zastosowanie błędnej metody obliczenia stężenia lub brak odpowiedzi

 

2727

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 15. (2 pkt)

W temperaturze 700 K stężeniowa stała równowagi reakcji opisanej równaniem:

CO (g)+ H2O (g) ⇄ CO2 (g)+ H2 (g)

ma wartość 9,0.
Do reakcji tej użyto pary wodnej (H2O) oraz gazu syntezowego, czyli mieszaniny CO i H2, zamiast czystego CO. Reakcję prowadzono w układzie zamkniętym. Po osiągnięciu stanu równowagi w temperaturze 700 K stężenia CO, CO2, H2 były odpowiednio równe:

[CO] = 0,3 mol/dm3, [CO2] = 6,3 mol/dm3, [H2] = 12,9 mol/dm3.

Korzystając z podanych w informacji wartości stężeń równowagowych reagentów, oblicz i napisz, w jakim stosunku molowym występowały CO i H2 w gazie syntezowym użytym do realizacji opisanej przemiany.

Obliczenia:

 

 

 

 

 

 

Odpowiedź:

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 1
Korzystanie z informacji Obliczenie stężeń początkowych reagentów (II.5.f)

Przykładowe poprawne rozwiązanie

•     C0CO = [CO] + [CO2] = 0,3 + 6,3 = 6,6 mol/dm3

C0H2 = [H2] – [CO2] = 12,9 – 6,3 = 6,6 mol/dm3

nCOnH2=C0COC0H2=6,66,6=1:1

2 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia stosunku molowego  nco : nH2 = 1 : 1

1 p. – zastosowanie poprawnej metody obliczenia stosunku molowego  nco : nH2 i popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego

0 p. – zastosowanie błędnej metody obliczenia stosunku molowego lub brak odpowiedzi

2728

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 16. (2 pkt)

Do dwóch probówek wprowadzono po 5 cm3 wodnego roztworu chlorku chromu(III). Do każdej z nich dodano po 5 cm3 rozcieńczonej wody amoniakalnej i zaobserwowano wytrącenie się osadu o barwie szarozielonej. Następnie do pierwszej probówki dodano kilka cm3 stężonego roztworu wodorotlenku sodu, a do drugiej taką samą objętość kwasu solnego. Zaobserwowano, że szarozielony osad rozpuścił się w obu probówkach.

a) Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji chlorku chromu(III) z wodą amoniakalną.

b) Na podstawie opisanych wyników doświadczenia określ charakter chemiczny związku tworzącego osad o szarozielonej barwie.

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Wiadomości i rozumienie Zapisanie równania reakcji chemicznej na podstawie słownego opisu przemiany (I.3.a)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

•  CrCl3 +3NH3 + 3H2O → Cr(OH)3 + 3NH4Cl
•  CrCl3 + 3(NH3 · H2O) → Cr(OH)3 + 3NH4Cl
•  CrCl3 + 3NH3 · H2O → Cr(OH)3 + 3NH4Cl

1 p. – poprawne napisanie równania reakcji w formie cząsteczkowej

0 p. – błędne napisanie równania reakcji (błędne wzory reagentów lub błędne współczynniki stechiometryczne) lub brak odpowiedzi

b) (0–1)

Tworzenie informacji Zaklasyfikowanie substancji na podstawie opisu reakcji chemicznych (III.3)

Poprawna odpowiedź

•  (Ma właściwości) amfoteryczne lub (charakter) amfoteryczny

1 p. –  poprawne określenie charakteru chemicznego związku tworzącego osad

0 p. – błędne określenie charakteru chemicznego lub brak odpowiedzi

2729

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 17. (4 pkt)

Aniony dichromianowe(VI) reagują z kationami żelaza(II) w środowisku kwasowym według następującego schematu:

Cr2O2-7 + Fe2+ + H+ ⎯⎯→ Cr3+ + Fe3+ + H2O

a) Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania dokonujących się w czasie tej reakcji.

Równanie procesu redukcji:

Równanie procesu utleniania:

b) Dobierz i uzupełnij współczynniki stechiometryczne w poniższym schemacie.

…… Cr2O2-7 + …… Fe2+ + …… H+ ⎯⎯→ …… Cr3+ + …… Fe3+ + …… H2O

c) Podaj stosunek molowy utleniacza do reduktora.

Stosunek molowy utleniacza do reduktora: ……………………. : ……………………….

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–2)

Wiadomości i rozumienie Zastosowanie prawa zachowania masy i prawa zachowania ładunku do uzgadnia równań reakcji utleniania i redukcji zapisanych w formie jonowej skróconej (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

• Równanie procesu redukcji:  Cr2O2-7 + 14H+ + 6e⎯⎯→ 2Cr3+ + 7H2O (x1)

Równanie procesu utleniania:  Fe2+ ⎯⎯→ Fe3+ + e (x6)

2 p. – poprawne (uwzględniające bilans masy i bilans ładunku) napisanie obu równań w  formie jonowej

1 p. – poprawne napisanie jednego równania w formie jonowej i błędne zapisanie drugiego równania lub zapisanie go w formie niejonowej (zapis formalny)

– brak zapisu jednego równania reakcji

0 p. – błędne napisanie obu równań (błędne wzory reagentów lub błędne współczynniki stechiometryczne lub zapis niejonowy)

– błędne przypisanie równań procesom utleniania i redukcji

– brak odpowiedzi

b) (0–1)

Wiadomości i rozumienie Zastosowanie zasady bilansu elektronowego do uzgadniania równań reakcji zapisanych w formie jonowej skróconej (I.3.a)

Poprawna odpowiedź

•  (1)Cr2O2-7 + 6Fe2+ + 14H+ ⎯⎯→ 2Cr3+ + 6Fe3+ + 7H2O

1 p. – poprawne uzupełnienie współczynników stechiometrycznych; zdający 1 p. również wtedy, gdy nie otrzymał oceny pozytywnej za zapis równań w części a)zadania, ale poprawnie dobrał współczynniki w części b)

0 p. – błędne uzupełnienie współczynników stechiometrycznych lub brak odpowiedzi

c) (0–1)

Wiadomości i rozumienie Wskazanie utleniacza i reduktora (I.1.h)

Poprawna odpowiedź

•  Stosunek molowy utleniacza do reduktora: 1 : 6

1 p. – poprawne określenie stosunku molowego utleniacza do reduktora (1 : 6 lub inny wynikający z nieprawidłowo dobranych współczynników w części b) zadania)

0 p. – błędne określenie stosunku molowego utleniacza do reduktora (każdy wynik, który nie odpowiada zapisowi równania reakcji w części b) zadania) lub brak odpowiedzi

2730

Matura Maj 2010, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2005,
Zadanie 18. (2 pkt)

W poniższej tabeli przedstawiono równania reakcji elektrodowych oraz odpowiadające im wartości potencjałów standardowych dwóch półogniw redoks tworzących tzw. ogniwo niklowo-kadmowe.

Równanie reakcji elektrodowej Potencjał standardowy, V
Cd(OH)2 + 2e ⇄ Cd + 2OH             E° = ‒ 0,81
NiO(OH) + H2O + e ⇄ Ni(OH)2 + OH             E° = + 0,52

Na podstawie: W. Mizerski: Tablice chemiczne, Warszawa 2003

 

a) Korzystając z podanych informacji, napisz sumaryczne równanie reakcji, która zachodzi w pracującym ogniwie niklowo-kadmowym.

b) Oblicz siłę elektromotoryczną (SEM) tego ogniwa w warunkach standardowych.

SEM: …………………………………………………………………………………………………………………………..

Pokaż rozwiązanie
Zobacz komentarze - 0

a) (0–1)

Tworzenie informacji Określenie zależności przyczynowo-skutkowych – przewidywanie kierunku przebiegu reakcji utleniania-redukcji (III.1)

Przykłady poprawnej odpowiedzi

•   Cd + 2NiO(OH) + 2H2O → Cd(OH)2 + 2Ni(OH)2

•  Cd + 2NiO(OH) + 2H2O + 2OH → Cd(OH)2 + 2Ni(OH)2 + 2OH

•  Cd + 2NiO(OH) + 2H2O + 2OH → Cd(OH)2 + 2Ni(OH)2 + 2OH

1 p. – poprawne napisanie sumarycznego równania reakcji

0 p. – błędne napisanie sumarycznego równania reakcji (błędne wzory substratów lub produktów, lub błędne współczynniki stechiometryczne, lub zapis „⇄” w równaniu reakcji

– brak odpowiedzi

b) (0–1)

Korzystanie z informacji Obliczenie SEM ogniwa (II.5.e)

Poprawna odpowiedź

•  SEM (= 0,52 V –(–0,81 V)) = 1,33 V

1 p. – poprawne obliczenie wartości siły elektromotorycznej (SEM) ogniwa we właściwych jednostkach (zapis obliczeń nie jest wymagany)

2 p. – błędne podanie wartości siły elektromotorycznej (SEM) ogniwa lub wyrażenie jej w niewłaściwych jednostkach, lub pominięcie jednostek

– brak odpowiedzi